Δήγμα όφεως...

Βαδίζοντας στο καλοκαίρι όπου υπάρχουν και οι όφεις (τα πραγματικά φίδια!), ας δούμε μια καταγραφή για την αντιμετώπιση του δήγματος(=τσιμπήματος, δαγκώματος) από αυτά...

  

Ο μηλιώτης καθηγητής και λόγιος Ρήγας Καμηλάρις με την κόρη του Μυρτώ, (δασκάλα και σύζυγο του επίσης εξαίρετου δασκάλου Χρήστου Παπαζήση) στις αρχές της δεκαετίας του 1930 κατέγραψαν τα υπάρχοντα κειμήλια στα μοναστήρια, τις εκκλησίες και τα ξωκλήσια του Νοτίου Πηλίου. 

Αυτό το έκαναν με την συγκατάθεση και έγκριση του τότε μητροπολίτη Δημητριάδας Γερμανού. Κάποιες από αυτές τις καταγραφές δημοσιεύτηκαν στα «ΘΕΣΣΑΛΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ» με τον τίτλο «ΙΕΡΑΙ ΑΝΑΓΡΑΦΑΙ», το 1934.

Ανάμεσα στα πολλά καταγραμμένα εκκλησιαστικά βιβλία υπάρχει κι ένα «ΜΗΝΑΙΟΝ Νοεμβρίου» του 1761. Είναι από την εκκλησία του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου της Νιάου, που έχει χτιστεί από το Δήμο Ζουπανιώτη..

Εκεί στο τέλος υπάρχει χειρόγραφη και «συνταγή ιάσεως» (=γιατροσόφι) που έχει σχέση με το δάγκωμα φιδιού. Το υπογράφει ο «θεοδώρης Καλαμιώτου».

Τα χρόνια εκείνα δεν υπήρχαν άπειρα φύλλα τετραδίων και χαρτιού όπως σήμερα, οπότε οι άνθρωποι -που βέβαια ήξεραν γράμματα- σημείωναν παντού, ακόμα και στα εκκλησιαστικά βιβλία. Από αυτές τις εκάστοτε σημειώσεις παίρνουμε πάμπολλες πληροφορίες για την εποχή που γράφτηκαν…

Σήμερα διαβάζοντάς το, ίσως μας φανεί ευτράπελο! Όμως τα παλιά εκείνα χρόνια που δεν υπήρχαν τα φάρμακα, οι άνθρωποι προσπαθούσαν με διάφορους τρόπους να γιατρευτούν…

«Διά το δάγκαμα του όφεως εάν δαγκάση κανέν βάνεις της όρνιθος τον κόλον εις την πληγήν, δηλαδή εις το δάγκαμα και βυζαίνει την φαρμακάδα και εάν ψοφήσει βάνεις άλλην εις το ίδιον μέρος έως να σταθεί ζωντανή η όρνιθα.  

2. Χαράζεις το μέρος τού δαγκώματος και τραβάς βεντούζες ή αβδέλλες.

3. Παίρνεις γάλα και το πίζεις και το ζεστένεις πεσμένο (= πησμένο) και το λυώνεις ωσάν αλοιφή  και το βάζης εις το δάγκαμα και εις δύο ή τρεις φοράς την ώραν έως να εβγάλη φουσκαλίδες μαύρες και κίτρινες.

4. Βάζεις δρακοντιάς ρίζα στομπισμένη ωσάν αλοιφή τον ενώνεις με σπίρτο ρακί και αλείφης μπάλωμα και το κουκλώνεις το μέρος όλον έως ότου είναι πρισμένον και εις το μέρος του δαγκάσματος αλείφης ένα μικρό πανί με θυριακή(;) έως ότου να δουλέψις έως ότου να σφαλίση.»

Πηλιορείτικες παροιμίες-φράσεις: 

-Φύλαξι(ε) του φίδ' του χ'μώνα, να σι(ε) φάει του καλοκαίρ'. (Για τους ευεργετηθέντες αχάριστους.)

-Είνι(ε) φίδ' κουλουβό! (Φράση για τον κακαντρεχή, σπιούνο και γενικά επικίνδυνο άνθρωπο)

-Είνι(ε) την μια ουχιά! (Η ίδια έννοια με παραπάνω που αναφέρεται σε γυναίκες)

-Είνι(ε) την μια ουχιά διμούτσουν’! (Η ίδια έννοια με παραπάνω)

-Ι όφις μι(ε) εξαπάτ'σει! (Φράση από την Αγ. Γραφή)

-Αστρίτ’ς τα μάτχια τ’! (Παρομοίωση με τα μάτια οχιάς, η εξυπνάδα)

-Πχοιος θα βγάν’ του φίδ’ απ’ τ’ν τρύπα; (Ποιος θα κάνει δύσκολες ενέργειες)

-Μαύρου φίδ’ απ’ σ’ έφαγι(ε)! (Αλίμονό σου!)

-Φεύγ’ σαΐτα ή είν’τους σαΐτα! (Είναι πολύ γρήγορος/η όπως το φίδι-σαΐτα)

Ειδωλάκι:(αίνιγμα) 

-Το φίδι τρώει τη θάλασσα, κι η θάλασσα το φίδι. (=λυχνάρι με λάδι και φιτίλι.)