Κατά την ιδίαν πεδινήν οδόν μίαν ώραν προβαίνοντες (απὸ το Βόλο), ερχόμεθα εις τα Λεχώνια. Αυτά κείνται επί μιας με χωράφια, αμπέλους, κήπους νεραντζίων, κίτρων και άλλων διαφόρων οπωρίμων δέντρων φυτευμένης πεδιάδος...

(Νεωτάτη της Θεσσαλίας Χωρογραφία-Ιωάννης Αναστασίου Λεονάρδος, 1836)

Π Ρ Ο Σ Ο Χ Η ! Μπορείτε να αντιγράφετε κείμενα κ.ά. από το ιστολόγιο. Αυτό, ΔΕΝ αποκλείει αναφορά στην ΠΗΓΗ. - Φωτογραφίες άλλων να μην ΑΝΤΙΓΡΑΦΟΝΤΑΙ - Ιδιωτικά αρχεία να ΜΗΝ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟΝΤΑΙ.

Πέμπτη 28 Απριλίου 2011

ΜΑΓΝΗΣΙΑ & ΠΗΛΙΟ (Γεωγραφία Νεωτερική)



ΜΑΓΝΗΣΙΑ & ΠΗΛΙΟ
Η χερσόνησος αυτή (Μαγνησία) είναι το Πήλιο όρος, το πολυθρύλλητο εις τους ποιητές, βουνό όχι τόσο υψηλό, μήτε κορυφούμενο κωνικώς εις ύψος, αμή εκτεταμένο κατά μάκρος ωσάν χτένι. Αι άκρες του είναι κατάπυκναις από δένδρα μεγάλα όλο οξειές. Παρακάτω είναι στολισμένο και με άλλα διάφορα δένδρα, μάλιστα με μεγάλους πλατάνους και καστανιές από ταις οποίες εις μερικά μέρη είναι δάση ολόκληρα. Πλειό παρακάτω είναι κατάφυτο από δένδρα διάφορα, κερασιές, μηλιές, απιδιές, δαμασκηνιές, καρυδιές, συκές, αμπέλια και άλλα, μάλιστα από συκαμινές. Μέσα εις αυτά τα κάρπιμα και επικερδή δάση φωλεύουν 24 χωριά. Τα χωριά αυτά είναι καθώς είπαμε 24 και μερικοί μαχαλάδες, χωριά κι αυτοί μικρότερα και υποκείμενα εις άλλα μεγαλύτερα. Αυτά τα χωριά διαιρούνται εις βακούφια και εις χάσια. Τα βακούφια είναι 14 χωρίς τους μαχαλάδες τους.
...Τα χάσια οπού είναι ολιγώτερα δεν  συστήνουν όλα ένα σώμα καθώς τα βακούφια.

       ...Τα εισοδήματα του τόπου πρώτα είναι το μετάξι και αι εληαίς και τα σύκα. Το πρώτο, γενικό εις όλα τα χωριά, τα άλλα δυο, αλλού ολίγα αλλού πολλά, αλλού δια την χρήσι τους μόνο. Είναι ακόμι και αμπέλια πολλά, και διάφορα κάρπιμα δένδρα. Γεννήματα γίνονται κι απ’ αυτά εις μερικά χωριά, αρκετά δια να μην αγοράζουν, εις τα περισσότερα όμως ολίγα. Μερικά χωριά έχουν και κήπους με πορτοκαλλιές, νερατζαίς, λεϊμονιαίς και τέτοια, εκεί οπού δεν παραείναι εληαίς και συκαίς. Επειδή οι άνθρωποι δεν ημπορούν να καλλιεργούν εν ταυτώ όλα. Γίνονται προς τούτοις και κεράσια διάφορα, απίδια πολλών λογιών, μήλα πολλά και πολλά είδη, καρύδια, καεσά, αμύγδαλα, δαμάσκηνα, ρόϊδα, κηδώνια και τα τέτοια. Όσπρια διάφορα, κουκιά, φασόλια, ρεβύθια, λιανοφάσουλα, λαθύρι, φάβα, φακή κ.τ.τ. Γίνεται και βαμπάκι και λινάρι. Θρέφει ο τόπος ακόμι και ζώα καθώς και πρόβατα και γίδια, εις μερικά χωριά αρκετά δια τη χρήσι τους, εις τα περισσότερα ολίγα. Αγέλαις βοδιών πολλά ολίγαις και τα περισσότερα βόδια οπού μεταχειρίζονται εις τη γεωργία, καθώς και όλα τα μουλάρια και άλογα και όνους, τα αγοράζουν εις τα πανηγύρια όπου γίνονται στην επίλοιπη Θεσσαλία. Πράγμα ευγαίνει από τον τόπο, πρώτο και επικερδέστερο είναι το μετάξι, ύστερα τα λάδια και αι εληαίς και τα σύκα αρμαθιασμένα και ξεαρμάθιαστα. Προς τούτοις και διάφορα οπωρικά, μάλιστα από τα Λεχώνια εις τα οποία είναι τα πρώτα της εισοδήματα.
        ...Κοντά εις τα φυσικά οπού ευγαίνουν από τον τόπο, ευγαίνουν ακόμι και πράγματα από τα εργόχειρά τους, από όλα τα ανατολικά χωριά ευγαίνουν σκουτιά πολλά, από την Πορταριά ζωνάρια, γαϊτάνια, μανδύλια, ιμπρισίμια και μεσίνια εξαίρετα αργασμένα.    

Γεωγραφία Νεωτερική - Δανιήλ Ιερομονάχου (Φιλιππίδη) και Γρηγορίου Ιεροδιακόνου (Κωνσταντά) των Δημητριέων, Βιέννη 1791 τόμος Α΄.

(Σημείωση Γιάννη Κορδάτου 1929: Βακούφια είταν τα αφιερωμένα σε φιλανθρωπικά ιδρύματα. Χάσια είταν  τα χτήματα του στέμματος (βασιλικής οικογένειας). Δηλαδή ο Άνω Γόλος (Βόλος), Πορταριά, Κατωχώρι, Μηλιές, Νιοχώρι, Τζαγκαράδα, Ζαγορά, και Βακούφια η Μακρινίτσα, Δράκια, Αϊ Λαυρέντης, Καραμπάσι, Πινακάτες, Βυζίτσα, Αργαλαστή, Μπιρ, Μετόχι, Μπιστινίκα, Σική, Λαύκος, Προμμύρι, Ανήλι, Κισσός, Μούρεσι και Μακρυρράχη. Ο Βόλος και τα Λεχώνια, επειδής είχαν Τούρκους, αποτελούσαν ξεχωριστή διοίκηση και ούτε πλήρωναν φόρους. Όσο για το Τρίκκερι αυτό έμεινε έξω και υπαγόταν στη δικαιοδοσία του Καπουτάν Πασά.)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου