Χατζηρήγας

Δημήτριος Χατζηρήγας:

Ένας -σχεδόν άγνωστος- πηλιορείτης φιλικός κι αγωνιστής 

Αντίγραφο από την ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΒΟΛΟΥ ΚΑΙ ΑΓΙΑΣ
 -Γιαν. Κορδάτου-1960

Ο Δημ. Χατζηρήγας ήταν απ' τους πρώτους φιλικούς που μαζί με το Γαζή προετοίμασαν την Επανάσταση (ΕΔΩ) και ξεσήκωσαν τα χωριά κάτω απ' τη μύτη των Τούρκων, που δεν τους υποψιάστηκαν. 
Μάλιστα όταν μπήκαν στον Παγασητικό τα πλοία κι άρχισε η Επανάσταση στο Πήλιο, ο Χατζηρήγας βρισκόταν μαζί μ' άλλους σε σύσκεψη στην Αγριά, με "καλεσμένο" το βοεβόδα της Μακρινίτσας Γιουσούφ αγά. Κι όταν αυτός ρωτούσε για τις κινήσεις των καραβιών αυτός τον καθησύχαζε! Λίγο αργότερα θα σκοτώσουν τον  βοεβόδα, Έλληνες στο δρόμο προς το Κάστρο (=Βόλο).
Τα ίδια λέει κι ο Ρήγας Καμηλάρις στο βιβλίο του "Γρηγορίου Κωνσταντά, Βιογραφία-Λόγοι- Επιστολαί κλπ" Εν Αθήναις 1897:

Πολέμησε στη μάχη της Αγιάς, όπου πήγε ακολουθώντας το σχέδιο για ξεσηκωμό των χωριών του Κίσαβου. Εκεί με τους 100 άντρες του έδωσε μάχη , αλλά δεν μπόρεσε να κρατήσει τους Τούρκους που πολυάριθμοι έρχονταν απ’ τη Λάρισα, βοηθούμενοι κι απ’ τους ντόπιους προύχοντες. Έτσι δεν έφερε αποτέλεσμα η αντίσταση αυτή κι ο Χατζηρήγας επέστρεψε στη Μακρινίτσα.

Εκεί έφτασε μέσω της Κάρλας ο Δράμαλης με το στρατό του, αφού πρώτα έκαψε το Βελεστίνο και τα Κανάλια. Ο Χατζηρήγας και πάλι με λίγους άντρες προσπάθησε να τον αποκόψει γκρεμίζοντας μια γέφυρα, και βάζοντας φυλάκια, ετοίμασε την άμυνα του χωριού.
 Όμως ο Δράμαλης του επιτέθηκε κι η μάχη κράτησε τρεις μέρες. Μαζί του πολεμούσαν μακριντσιώτισσες γυναίκες και αρκετοί Κεραμιδιώτες, Ανωβολιώτες, Ζαγοριανοί και Πορταρίτες. Ήταν αδύνατο όμως να κρατηθεί η Μακρινίτσα γι’ αυτό κι ο αρχηγός τραβήχτηκε προς τα υψώματα. Ο κοτζάμπασης Αναγνωστάκης  τότε, είπε στους Τούρκους πως ζητά αμνηστία, χωρίς βέβαια την έγκριση των επαναστατών. Οι Τούρκοι ειδοποίησαν τους Μακριντσιώτες για την αμνηστία και οι πολεμιστές έφυγαν, αφήνοντας μόνο τον Χατζηρήγα με τον αρχηγό των Κεραμιδιωτών  Μοσχοβάκη. Αυτοί τότε αναγκάστηκαν να τα παρατήσουν φεύγοντας προς στην Πορταριά, απ' όπου μετά πέρασαν στο Τρίκερι. 

 "ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΒΟΛΟΥ ΚΑΙ ΑΓΙΑΣ"

Το αποτέλεσμα αυτών των επαναστατικών ενεργειών, ήταν να μπουν οι Τούρκοι στο χωριό -όπως και στο Βελεστίνο-και να το ρημάξουν με σφαγές, λεηλασία και κάψιμο.

Είναι η γνωστή όπως πάντα συνέχεια, με την καταστροφή της Μακρινίτσας το 1821.
Γνωστό επίσης και το δημοτικό τραγούδι, από τη συλλογή Χασιώτη:

Ο Δ. Χατζηρήγας τότε κατηγορήθηκε, πως "πήρε στο λαιμό του" τον κόσμο και το χωριό. Το ίδιο έγινε και με τον Ανθ. Γαζή, αλλά κι άλλους αρχηγούς όταν δεν πήγαιναν καλά οι εξεγέρσεις! 

Αντίγραφο "ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΒΟΛΟΥ ΚΑΙ ΑΓΙΑΣ"

 Και η εφημερίδα ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΕΞΩ ΕΛΛΗΝΩΝ, Βόλος 13-8-1894:

Να και το ντόπιο δημοτικό που αναφέρεται στη πηλιορείτικη επανάσταση και "κρίνει" το Χατζηρήγα:

Χατζηρήγας

Δε φταίει ο Χατζηρήγας, δε φταίνε τα χωριά,

μόν’  φταίνε τα καράβια που βγήκαν στην Αγριά.

Κλάψιτι δέντρα και κλαριά κι εσείς κουντουραχούλες,

Κι εσείς του Γόλου τα χουριά, χουριά της Μακρινίτζας

Σας γέλασαν, σας πλάνεψαν Πιτσιώτες κι Νιδριώτες,

σας στείλαν τουν Μαχμούτ πασιά μι δώδικα χιλιάδες

Βάλνι φουτιά στην Πουρταριά, φουτιά στην Μακρινίτζα

κι στην καημένη Αργαλαστή σ’ ούλους τους μαχαλάδες.

[Πιτσιώτες=Σπετσιώτες, Πέτσαι-Πετσιώτες (αλβαν),
 Νιδριώτες=Υδραίοι, Μαχμούτ πασιάς=Δράμαλης]

Πηγές:

-εφημερίδα ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΕΞΩ ΕΛΛΗΝΩΝ

-ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΒΟΛΟΥ ΚΑΙ ΑΓΙΑΣ, Γιαν. Κορδάτου,1960

- ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑ Βιογραφία-Λόγοι- Επιστολαί κλπ, Ρήγας Καμηλάρις, Εν Αθήναις 1897

-ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΑΣΜΑΤΩΝ, Γ.Χ.Χασιώτης, Εν Αθήναις 1866