Τσιτσιλιάνος (2)

"Τζιτζιλιάνειον Νοσοκομείον ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ- 1901"

(Οι φωτογραφίες είναι από το αρχείο
της Καλανεριώτισσας κ. Ελένης Μακρή)

Ο Ν. Τσιτσιλιάνος, όπως είδαμε στην προηγούμενη ανάρτηση (ΕΔΩ) ίδρυσε το Νοσοκομείο στα 1901. Η έγκριση από το κράτος έγινε στα 1906:

Το ίδρυμα σύμφωνα με τη διαθήκη του δωρητή (ΕΔΩ), είχε 5μελή Διοίκηση και Οργανισμό λειτουργίας που εγκρίθηκε με ΦΕΚ στα 1912:

Έκτοτε το ίδρυμα λειτουργούσε προσφέροντας τις υπηρεσίες του σε απόρους, αλλά και σ' όσους είχαν ανάγκη νοσηλείας, χωρίς αντίτιμο. 

Τσιτσιλιάνειο: Στην εποχή της δόξας του
(Αρχείο κ. Ελένης Μακρή)

Ας δούμε τι γράφει σ' ένα άρθρο του ο σπουδαίος Αχιλλέας Ορφανίδης, συντάκτης και 

Δ/ντής της βολιώτικης εφημερίδας "Η ΘΕΣΣΑΛΙΑ": 

Το Τσιτσιλιάνειο Νοσοκομείον

Περισσότερη ώρα μας απασχόλησε η επίσκεψι που κάναμε στο Τσιτσιλιάνειο Νοσοκομείο. Ο  πρόεδρος του αδελφάτου κ. Παρίσης Ταπεινός προθυμοποιήθηκε να μας δώσει όλες τις πληροφορίες τις σχετικές με την ύπαρξη και τη δράση το0 νοσοκομείου.

Το ίδρυμα αυτό πού λειτουργεί ό από το 1901. Είνε δωρεά του αποθανόντος Νικολάου Τσιτσιλιάνου, τέκνου των Καλών Νερών που εμεγάλωσε στο εξωτερικό.  Ο μεγάλος αυτός φιλάνθρωπος, ο ίδιος που εδώρησε στο Αχιλλοπούλλειο 2.000 λίρες,  ώριζε διά της διαθήκης του πενταμελή Επιτροπήν η οποία θ' ανελάμβανε μετά τον θάνατόν του την διοίκηση του νοσοκομείου. Τα μέλη της Επιτροπής, όπως ώριζε ή διαθήκη, εις περίπτωσι θανάτου ενός εξ αυτών εξέλεγαν οι υπόλοιποι τον πέμπτον.

Η σημερινή Επιτροπή δηλαδή το αδελφάτο του νοσοκομείου απαρτίζεται Ειπ4 τους κ. κ. Σπύρον Σπυρίδην Πρόεδρον, Παρίσην Ταπεινόν αντιπρόεδρον, που εκτελεί χρέη Προέδρου, Δημ. Σωτηρόπουλον, Ιωάν. Σακελλαρίου και Ιωαν. Γραμμενόπουλον μέλη.

Από του 1901 έως το 1910 το Νοσοκομείο διοικείτο από τον ίδιο τον Νικόλ. Τοιτσιλιάνο. Από του 1910 έως το 1913 από τον αδελφό του 'Αλέξανδρο και από τότε μέχρι σήμερα από τον κ. Ταπεινό.

Το προσωπικό του Νοσοκομείου αποτελείται από τον ιατρό κ. Εύστάθιον Σγαρδώνην τον και Πρόεδρον της Κοινότητος Μηλεών από την Διευθύντριαν κ. Εύανθίαν Παπαδημητρίου, τον φαρμακοποιό κ. Σ. Φ. Τζωάννον και 3 νοσοκόμους.

Το Νοσοκομείο έχει ως περιουσία του ακίνητο στο Βόλο και συγκεκριμένα επί της παραλίας εστιατόριο Γαλλίας, το διπλανά καφφενείο Πανελλήνιο και τα συνεχόμενα μαγαζιά από τα μισθώματα των οποίων και συντηρείται Τα ακίνητα αυτό καθώς και άλλα κτήματα που βρίσκονται κοντά στο νοσοκομείο, αφέθηκαν επίσης από τον μεγάλο δωρητή.

Στην περιουσία αυτή του Νοσοκομείου που ήταν αφορολόγητη μέχρι του 1930 θέλησε το  Κράτος ν' απλώσει την απόχη του, ζητώντας να τη φορολογήση και μάλιστα  αναδρομικώς.   Κατόπιν όμως ενεργειών του κ. Ταπεινού στας Αθήνας, κατορθώθη επί Κυβερνήσεως Βενιζέλου να ληφθεί η της 14)10132 αποφάσις του Υπουργικού Συμβουλίου. με την οποίαν απαλλάσσετο κάθε φορολογίας το Ίδρυμα. Δυστυχώς η Κυβερνητική μεταβολή που μεσολάβησε  εμπόδισε να γίνει η απόφασις αυτή Νόμος του Κράτους κι' έτσι το ζήτημα μένει εκκρεμές.

Η ευεργετική δράσι του Τσιτσιλιάνειου σ’ όλη την γύρω περιφέρεια ά Ρξε τα παλαιότερα χρόνια και εξακολουθεί μέχρι σήμερα να είνε εξαιρετική. Διότι εκτός των εσωτερικών ασθενών που δεν λείπουν ποτέ, το Νοσοκομείο  φροντίζει κάθε χρόνο να χορηγή εις τους κατοίκους των γύρω περιφερειών, που μαστίζονται αλύπητα από την Ελονοσία, κινίνην εις ωρισμένην ποσότητα κατ' άτομο. διά προληπτική χρήσι.

Το Χειρουργικό τμήμα επίσης δέχεται 20 και 30 ανθρώπους ως επί το πλείστο ναυτικούς και εργάτες οι, κτυπούν λόγω τις βαριάς δουλειάς των, χέρια. πόδια κλπ. και καταφεύγουν εκεί να επιδέσουν τα τραύματά τους.

Η Διευθύντρια του Ιδρύματος, μία κυρία που φαίνεται  πώς έχει νοιώσει τον δύσκολο ρόλο που της ανέθεσαν για την ανακούφισι της δυστυχίας, μας βοηθεί να γνωρίσουμε το εσωτερικό του Νοσοκομείου. Περνούμε διαδοχικά  όλα τα δωμάτια, όπου είνε εγκατεστημένα τα διάφορα τμήματα, φαρμακείο, ιατρείο, αίθουσες ασθενών, γραφείο χειρουργείο κλπ..

 Σ' ένα άπ' αυτά τα τμήματα στο δωμάτιο που χρησιμοποιείται για απομονωτήριο. καλούμεθα να παραστούμε μάρτυρές του πιο ανήκουστου δράματος. Σ' ένα κρεβάτι στο μοναδικό που υπάρχει σ’ αυτό το δωμάτιο, ήταν πλαγιασμένο ένα μικρό παιδί ως 16 χρόνων, αδύνατο, σκελετωμένο. Στο αντίκρυσμά μας ο μικρός αυτός άρρωστος που είνε ξεγραμμένος από τη ζωή γιατί έχει προσβληθή από την επάρατη αρρώστεια, τη φθίσι, μπήγει τα κλάμματα. Και δεν έχει αυτή η άμοιρη ψυχούλα ούτε μάνα, ούτε πατέρα, ούτε κανένα νάρθη να την ιδή, να την παρηγορήση, να της φέρη κάτι. Μόνον  έναν αδελφό άσπλαχνο έχει που φρόντισε να τον διώξη από κοντά του μόλις κατάλαβε το είδος της αρρώστειας του. Φεύγουμε από το δωμάτιο το θανάτου με κάποιο συναίσθημα που βαραίνει τη ψυχή μας. (Η  ΘΕΣΣΑΛΙΑ 30-11-1933) 

Και η βολιώτικη ΛΑΪΚΗ ΦΩΝΗ της 4ης Νοεμβρίου 1932 στην πρώτη σελίδα, γράφει μεταξύ άλλων:  

[…]Το Τσιτσιλιάνειον Νοσοκομείον  των Καλών Νερών, αθορύβως λειτουργούν εις την ύπαιθρον του Πηλίου, ηύρυνεν εσχάτως την δράσιν του πιεζόμενον αφ’ ενός από την αυξάνουσαν φτώχειαν  των γηγενών του Πηλίου και από τον κινούμενον πληθυσμόν των εκ Τρικκάλων καραβανίων αφ’ ετέρου, των επιζητούντων εργασίαν εις την ελαιοεσοδείαν. Οι ξένοι μάλιστα, ούτοι, λόγω των κακουχιών και των στερήσεων και της πείνης εις την οποίαν από μακρού υποβάλλονται, κατέστησαν ευπρόσβλητοι και ερειπωμένοι, καταφεύγουν αμέσως εις το Τσιτσιλιάνειον Ίδρυμα […] 

Όλες οι ντόπιες εφημερίδες κατά καιρούς είχαν διάφορες ειδήσεις για το Νοσοκομείο:

 Κάπου στα '55-'60 .Από αριστερά: ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ,
ΜΑΡΙΑ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ,ΟΛΓΑ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ,ΕΥΔΟΞΙΑ,
ΕΛΕΝΗ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ-ΖΙΑΚΑ. Το παιδί και τον τελευταίο άντρα δεν τους ξέρουμε.
(Αρχείο κ. Ελένης Μακρή)

Όλα τούτα περίπου ως τα 1970! Γιατί μετά ήρθε η αρχή του τέλους αυτού του κληροδοτήματος! 

Ιδού και ο Επίλογος:

Βέβαια,οι ανάγκες και οι συνθήκες  ζωής στην εποχή μας έχουν αλλάξει από τα 1901. Ωστόσο η ανάγκη παροχής υγείας και στην ύπαιθρο, πάντα θα υφίσταται. 

Γι΄αυτό οι κάτοικοι των Καλών Νερών μαζί με τις εκάστοτε Κοινοτικές αρχές, από τότε δεν έπαψαν να ενδιαφέρονται για την έστω και μερική επαναλειτουργία του Νοσοκομείου. Ειδικά για τους καλοκαιρινούς μήνες που ο πληθυσμός λόγω των παραθεριστών, τουριστών και επισκεπτών φτάνει τις 4-5 χιλιάδες! 

Κατά καιρούς γίνανε συζητήσεις και συσκέψεις, σταλθήκανε υπομνήματα και αναφορές σε αρμόδιους, γραφτήκανε άρθρα στις εφημερίδες, αλλά παρ' όλην την ανακαίνιση του κτιρίου δεν έγινε καμιά κίνηση "ανοίγματος" ! 

(Φωτογραφία από τη βολιώτικη εφημερίδα ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ)

Τη δεκαετία του '90 υπήρχαν κάποιες σκέψεις για δημιουργία Κέντρου Αποκατάστασης κ.ά. υπηρεσιών Υγείας, αλλά δεν προχώρησε.

Σήμερα παραμένει ένα κλειστό Ίδρυμα, σε αντίθεση με τη θέληση και τα αισθήματα του αλτρουιστή δωρητή του! 

Λειτουργεί μόνο ως χώρος Αγροτικού Ιατρείου, χωρίς  ασθενοφόρο -έστω και σταθμευμένο- και ...απέχοντας παρασάγκας του αρχικού σκοπού ίδρυσής του ! 

ΠΗΓΕΣ:

-ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΥ ΣΤΟ ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟ ΤΟΥ ΒΟΛΟΥ, Β.Γιασιράνη-Κυρίτση, Βόλος 1996

-ΠΗΛΙΟΡΕΙΤΙΚΑ Β΄ (ΑΠΟ ΤΟ ΛΕΙΜΩΝΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ), Βαγγέλης Σκουβαράς, Εκδ. Οίκος «Αστήρ», Αθήνα 1983

-ΕΓΓΡΑΦΑ  (Διαθήκη, Δικαστικές αποφάσεις κ.ά) 

-ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ

-ΦΕΚ

Υ.Γ. 

Ευχαριστώ πολύ τον Καλανεριώτη (με πανωλεχωνίτικες ρίζες) παλιό μαθητή μου Γιώργο Κορνούτο, πρώην Δημοτικό σύμβουλο για τις πληροφορίες, αλλά και την παραχώρηση των εγγράφων.

Επίσης την Καλανεριώτισσα κ. Ελένη Μακρή, για την ευγενική παραχώρηση των φωτογραφιών της)