Πασάς και Μπέης ...Πηλιορείτες

Κωμανός - Πασάς & Κωμανός - Βέης

Σήμερα θα γνωρίσουμε δυο Πηλιορείτες επιστήμονες που έδρασαν, όπως και πολλοί άλλοι συντοπίτες, εκτός της πατρίδας. Και τα χρόνια εκείνα του 19^ου και αρχών 20^ου αι., ακολούθησαν το δρόμο μαζί με άλλους προς την Αίγυπτο όπου και διέπρεψαν.

Ο πρώτος παίρνοντας τον τίτλο του «Πασσά» και ο δεύτερος του «Μπέη». Ας τους γνωρίσουμε:

1.  Κωμανός Πασάς

Εξέχουσα επιστημονική φυσιογνωμία αποτελoύσε ο Αντώνιος Δ. Κωμανός -Πασσάς, που είναι σ’ εμάς τους Πηλιορείτες σχεδόν άγνωστος.

 Γεννήθηκε στη Ζαγορά στα 1852. Σπούδασε στη Γερμανία, Αυστρία, Παρίσι και αναγορεύτηκε διδάκτορας(πτυχιούχος) της Ιατρικής το 1876 στο Στρασβούργο. Με τις πρωτότυπες μελέτες του προήγαγε την ιατρική επιστήμη με πολλές βαρυσήμαντες ανακοινώσεις του.

Υπηρέτησε αρχικά σε μαιευτήριο της Πράγας και μετά σε νοσοκομεία του Παρισιού. 

Αμέσως εγκαταστάθηκε στο Κάιρο και άρχισε την εξάσκηση του επαγγέλματός του από τον  Ιανουάριο 1877 (άδεια Κυβερνήσεως).  Ήταν μέλος πολλών ευρωπαϊκών ιατρικών σωματείων και γιατρός ασφαλιστικών εταιρειών.

Το έτος 1892 ο αντιβασιλιάς της Αιγύπτου Χιλμή Αμπάς ο Β', τον προσλαμβάνει σαν ιδιαίτερο γιατρό των ανακτόρων του και αρχηγό συγχρόνως των γιατρών του πολιτικού και στρατιωτικού  οίκου του. 

Επιπρόσθετα του απονέμει αρχικά στα 1884 τον τίτλο του Μπέη και μετά και τον υψηλότατο τίτλο του Πασά, τίτλο που απονέμονταν πολύ σπάνια  σε ευρωπαίους.

Στα 1920 κυκλοφόρησε το βιβλίο του «Memoires de Comanos Pacha,1920» ( Απομνημονεύματα) κάνοντας μεγάλη εντύπωση και προκαλώντας ευμενείς κριτικές των λόγιων. Επίσης θερμά ήταν τα συγχαρητήρια γνώριμών του μοναρχών της Ευρώπης.

Η ευρύτατη εγκυκλοπαιδική του μόρφωση και τα σπάνια κοινωνικά προσόντα του καθιστούσαν την παρουσία του  απαραίτητη σε κάθε επίσημη κοσμική συγκέντρωση στο Κάιρο.

Για πολλά χρόνια διετέλεσε διευθυντής του ελληνικού Νοσοκομείου Καΐρου. Εξάσκησε για πολλά χρόνια την οφθαλμολογία που την είχε σπουδάσει ιδιαιτέρα, λόγω της ζήτησης για τα οφθαλμικά προβλήματα που μάστιζαν τότε τους Αιγύπτιους, αλλά και τους κατοίκους της ερήμου.

2.  Ένας άλλος επίσης Ζαγοριανός -Μπέης αυτός- ήταν ο Αντώνιος Κωνστ. Κωμανός -Βέης.

Γεννήθηκε στα 1872. Σπούδασε στην Αθήνα και μετά κατέβηκε στο Κάιρο. Άριστος νομικός, εξασκήθηκε στη δικηγορία στο μεγάλο δικηγορικό γραφείο του επίσης Πηλιορείτη Ιωάννη Αθανασάκη και αργότερα εργάστηκε ως δικαστικός.

Αυτός μετά από μικρή εξάσκηση του επαγγέλματός του, εκτιμήθηκε δεόντως τους αρμόδιους, διορίζεται στις 20 Ιανουαρίου 1895 μόλις στα εικοσιτρία του, βοηθός Αντιεισαγγελέα, και στη συνέχεις στις 26 Μαρτίου 1900 προήχθη σε Αντιεισαγγελέα. Την 9η Ιανουαρίου 1905 διορίζεται διευθυντής της Εισαγγελικής Αρχής Μανσούρας και στις 2 Φεβρουαρίου του 1907 εγκαθίσταται στην Αλεξάνδρεια ως Εισαγγελέας στο Πρωτοδικείο της.

Εισαγγελέας του Μικτού Εφετείου προήχθη την 1η Μαρτίου 1925, θέση που διατήρησε μέχρι το 1931, οπότε αποσύρθηκε για λόγους υγείας.

Η Αιγυπτιακή Κυβέρνηση εκτίμησε την αξία και τις υπηρεσίας του Αντ. Κ. Κωμανού και απένειμε σ’ αυτόν περί το 1910 τον επίζηλο τίτλο του «Βέη».  

Επίσης ο Επιστημονικός Σύλλογος «Πτολεμαίος ο Α'» του είχε αναθέσει πριν χρόνια την Προεδρία του που ήταν πολύ επωφελής,  αφού αναδείχτηκε  αντάξιος των προσδοκιών των μελών που τον ψήφισαν.

ΠΗΓΕΣ:

- Εφημερίδα ΘΕΣΣΑΛΙΑ 

- Ημερολόγιον Σκόκου, 1900

- Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΝΕΩΤΕΡΑ ΑΙΓΥΠΤΟΣ, Αθαν. Πολίτη, Αλεξάνδρεια 1928-30

- ΟΙ ΠΗΛΙΟΡΕΙΤΑΙ ΕΝ ΑΙΓΥΠΤΩ, Αποστ. Κωνσταντινίδη, Αλεξάνδρεια 1936
-  ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΔΙΑΚΟΣΜΟΣ-Ελληνικός πολιτισμός εν Αιγύπτω, Φερδ. Οδδή, Αλεξάνδρεια      1911.