Παναγία η Σουραυλού

Κατά την ιδίαν πεδινήν οδόν μίαν ώραν προβαίνοντες (απὸ το Βόλο), ερχόμεθα εις τα Λεχώνια. Αυτά κείνται επί μιας με χωράφια, αμπέλους, κήπους νεραντζίων, κίτρων και άλλων διαφόρων οπωρίμων δέντρων φυτευμένης πεδιάδος...

(Νεωτάτη της Θεσσαλίας Χωρογραφία-Ιωάννης Αναστασίου Λεονάρδος, 1836)

Τετάρτη 4 Μαΐου 2016

Παναγία η Σουραυλού

Η Ζωοδόχος Πηγή ή Παναγία Σουραυλού

στον Άγιο Λαυρέντη

Η δεύτερη ονομασία του ναΐσκου προέρχεται από το έθιμο που επικρατεί από αρχαιοτάτων χρόνων, να κατασκευάζουν οι επισκέπτες την ημέρα της γιορτή της από ένα σουραύλι από ξύλο καστανιάς. (ένα είδος φλογέρας) .

Η θέση στην οποία βρίσκεται το ξωκλήσι είναι στο βορειοδυτικό μέρος του χωριού, 15 λεπτά περίπου απόσταση με τα πόδια. Βασικά βρίσκεται πίσω από το χωριό και απέχει γύρω στα 300μ από τα τελευταία κατοικημένα σπίτια. Γύρω από τον ναΐσκο υπάρχουν αρκετά μεγάλες εκτάσεις με δέντρα, όπως καστανιές και μηλιές. Απ’ το εξωκλήσι μπορεί κανείς να θαυμάσει το απέραντο πράσινο που απλώνεται μπροστά στα μάτια τον Επίσης με μια πρώτη ματιά βλέπεις το χωριό Δράκια από τη μια και από την άλλη τα Χάνια με το καταφύγιο. Ο χώρος έξω από το ξωκλήσι είναι πολύ όμορφα διαμορφωμένος έχοντας ένα καινούργιο μικρό καμπαναριό στο κέντρο του αυλικού χώρου, γύρω-γύρω ξύλινα καναπεδάκια για την ξεκούραση των προσκυνητών και των περαστικών και ‘να μικρό προσκυνητάρι.

Το έτος 1800- 1803 πρόσβαλλε το χωριό μια επιδημική αρρώστια, η πανώλη. Πάρα πολλοί κάτοικοι του χωριού προσβλήθηκαν από την αρρώστια και αργοπέθαιναν. Οι κάτοικοι απέφευγαν να έρχονται σε επικοινωνία ο ένας με τον άλλον. Οι συναλλαγές ήταν σχεδόν ανύπαρκτες και αυτές που γινόταν, γινόταν με μεγάλη προσοχή. Τα νομίσματα στα μαγαζιά, όπου ψώνιζαν, τα έριχναν σε μια πήλινη λεκάνη με ξύδι, που είχε κάθε μαγαζάτορας, ώστε αυτά να περνούν από μια υποτυπώδη απολύμανση. Πολλοί, λόγω της αρρώστιας, αυτοεξορίστηκαν από το χωριό προς το βουνό για να μην προσβάλλουν και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Ένας από τους προσβλημένους με την αρρώστια, ονόματι Παπαγγέλης, ξεκίνησε και αυτός τον δρόμο της αυτοεξορίας, φορτωμένος με τα λίγα υπάρχοντά τον, για το βουνό. Όταν έφτασε στις καστανιές του Σαράφη στη σημερινή θέση που βρίσκεται το ξωκλήσι, αποκαμωμένος από την εξάντληση κάθισε να ξεκουραστεί στην ρίζα μιας μεγάλης καστανιάς. Δεν άργησε όμως να τον πάρει ο ύπνος. Ξαφνικά βλέπει στο όνειρό του μια γυναίκα να του λέει να «σηκωθεί και να ανέβει στην καστανιά για να φτάσει και να δει μια μικρή κουφάλα που βρίσκεται ψηλά. Μέσα σ’ αυτήν υπάρχει μια εικόνα. Στη θέση της καστανιάς να φτιάξει ένα εκκλησάκι και αυτή ως αντάλλαγμα θα τον έκανε καλά». Ο Παπαγγέλης ξαφνιασμένος τη ρώτησε «ποια είναι αυτή που θα μπορέσει να τον γιατρέψει»; Αυτή απάντησε: «είμαι αυτή που απεικονίζει η εικόνα και χάρη σ’ αυτήν δεν θα θρηνούσουν άλλα θύματα στο χωριό».

Σε λίγο ο Παπαγγέλης ξύπνησε και προσπαθούσε να συνειδητοποιήσει τι ακριβώς είχε συμβεί. Αμφιβάλλοντας για το τι είδε στον ύπνο του, κοίταξε προς τα πάνω την καστανιά και είδε μια μικρή κουφάλα με μια πολύ μικρή τρύπα πράγμα το οποίο τον έκανε να πιστεύει πως ήταν αδύνατον να χωρέσει να μπει εκεί μέσα η εικόνα.

Η περιέργειά του, αλλά και το ενδιαφέρον του έλεγαν να ανέβει στο δέντρο. Όμως τα πόδια του έτρεμαν από την κούραση. Τότε αποφάσισε να γυρίσει σιγά-σιγά στο χωριό για να διηγηθεί όλα όσα του συνέβησαν στους συγγενείς του, αλλά και να ειδοποιήσει τον Σαράφη ιδιοκτήτη του κτήματος. Την επόμενη μέρα όλοι οι χωριανοί πήγαν εκεί. Βάλανε μια σκάλα για να πατήσουν σταθερά και να δουν τι περιείχε τελικά η κοιλότητα του δέντρου. Έπρεπε όμως πρώτα να μεγαλώσουν τη διάμετρο του ανοίγματος. Ο ιδιοκτήτης της αντέδρασε, γιατί πίστευε ότι θα καταστρεφόταν η καστανιά. Τότε ο δυστυχής Παπαγγέλης που αντηχούσαν μέσα στα αυτιά του τα λόγια της γυναίκας ότι «θα τον κάνει καλά» αναγκάστηκε να πει πως είχε ένα κτηματάκι και πως αν δεν έβρισκαν τίποτα στην κουφάλα του δέντρου, θα το πουλούσε και θα αποζημίωνε τη καταστροφή του . Έτσι πείστηκε ο ιδιοκτήτης και όλοι μαζί άρχισαν να κόβουν το δέντρο. Ανοίγοντας την τρύπα της κουφάλας και μπαίνοντας λίγο φως μέσα της, είδαν πράγματι στριμωγμένη στον κορμό την εικόνα της Παναγίας σε πολύ καλή κατάσταση. Οι χωρικοί την μετέφεραν στην κεντρική εκκλησία τον χωριού και την Κυριακή όλοι οι κάτοικοι έκαναν μεγάλη λιτανεία την εικόνα γύρω από το χωριό, από την ανατολή ως τη δύση του ηλίου, και στα τέσσερα σημεία του διαβάστηκαν δεήσεις και παρακλήσεις. Έτσι, σύμφωνα με την παράδοση, με την βοήθεια της Παναγίας σώθηκε το χωριό από την επιδημία που είχε ξεκληρίσει πολλές οικογένειες.

Ο Σαράφης ενθουσιασμένος από το γεγονός άρχισε να κτίζει το εκκλησάκι μόνο με τη δική του προσφορά, χωρίς την βοήθεια κανενός.

Η πανέμορφη ευρεθείσα εικόνα της Παναγίας διασώθηκε ως το 1969-70, γιατί κανείς δεν φρόντισε να την προστατέψει από τους αρχαιοκάπηλους.

Έτσι κτίστηκε το πανέμορφο εκκλησάκι, που γιορτάζει την Παρασκευή του Πάσχα, κάτω από το γέρο πλάτανο που σαν ακίνητος φρουρός προσπαθεί να το προστατεύσει απ όλους τους κινδύνους.

Το εκκλησάκι βρίσκεται σήμερα σε καλή κατάσταση. Οι διαστάσεις του είναι 5Χ8μ και τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή του είναι κυρίως πέτρα. Ο ρυθμός του είναι βασιλική . Εικόνες υπάρχουν αρκετές και οι πιο πολλές είναι αφιερώσεις προσκυνητών. Ο ναΐσκος συντηρείται από τις προσφορές των πιστών και τα τελευταία χρόνια έχει ανακαινιστεί λόγω φθορών. Γύρω του υπάρχει αγρόκτημα με καστανιές και κερασιές. Σήμερα μένει σχεδόν ακαλλιέργητο με αποτέλεσμα τα έσοδά του να είναι λιγοστά και αυτά κυρίως να προέρχονται από τις προσφορές των πιστών προσκυνητών.

Η σημασία του εξωκλησιού είναι για τους κατοίκους του χωριού είναι αρκετά σημαντική γιατί συνδέεται άμεσα με την ύπαρξη και επιβίωση του χωριού, αλλά και γιατί εξυπηρετεί τις θρησκευτικές ανάγκες των πιστών της περιοχής.