 |
| (Αρχείο Τάσου Ράπτη) |
Χθες (20-10-2016), παρουσιάστηκε στο Βόλο (με μεγάλη επιτυχία και εντυπωσιακή προσέλευση ακροατών)
το αξιόλογο βιβλίο του Λεχωνίτη παλαίμαχου δημοσιογράφου Γιάννη Μαντίδη «ΣΟΦΙΚΑ
ΤΟΠΑΛΗ- θηλιά στη μνήμη» 2016, των εκδόσεων HISTORIA.
Είναι ένα
βιβλίο-ντοκουμέντο που αγωνιωδώς το αναμέναμε. Περιγράφει την τραγική ιστορία
(και όχι μόνον) των γυναικών (μητέρας
Λουκίας και κόρης Σοφίας) Τοπάλη που απαγχονίστηκαν (μαζί με την Φιλίτσα
Καλαβρού) στις 7-7-1944 στα Κ. Λεχώνια.
Από αυτό το εξαιρετικό βιβλίο (σελ. 180-181 & 183) είναι και το παρακάτω απόσπασμα (που συνδυάζεται
με τη φωτογραφία) και (νομίζω) μας δίνει με την τελευταία φράση-απάντηση και το νόημα της Εθνικής
Αντίστασης.
Η φωτογραφία
τραβηγμένη την ίδια εποχή στην περιοχή του (κάτω) Αϊ-Γιάννη που βρίσκεται πάνω
στον παλιό δρόμο ανάμεσα, Αϊ-Γιώργη και Αϊ-Λαυρέντη όπου και οι πηγές
(Κουφάλας) ύδρευσης και άρδευσης των χωριών Αϊ-Βλάση και Άνω Λεχωνίων.
Εκεί
ήταν και λειτουργούσε στα χρόνια της Αντίστασης νοσοκομείο των ανταρτών. Από εκεί πέρασε κι ο τότε αγωνιστής Γ. Τζουβάρας, που αναφέρεται στο κείμενο και
που είναι ένας από τους τραυματίες. Στην άκρη
αριστερά ο Νίκος Αρκουδογιάννης.
[…] Ο
Γιώργος Τζοβάρας, αντάρτης στον 6ο λόχο του 54 Συντάγματος, πλήρωσε ακριβά τη
συμμετοχή του στη μάχη των Κάτω Λεχωνίων. «Με λοχαγό τον Αργαλαστιώτη Δημήτρη
Δάμτσα, που είχε και την ευθύνη της επιχείρησης, πήρε μέρος κι η διμοιρία μου
στη μάχη. Την ίδια ώρα που κατέβαιναν οι άλλοι απ' το Βρύχωνα για ν’
ανατινάξουν του Καπότου, εμείς, καμιά τριανταριά, ακολουθήσαμε το ποταμάκι του
δημοτικού σχολείου, για να κυκλώσουμε το σπίτι του Μίμη Κυριαζή, που μένανε οι
Εασαδίτες. Είχαν προηγηθεί αντάρτες του Μηχανικού να βάλουν τα εκρηκτικά και να
ναρκοθετήσουν και τον αμαξόδρομο, εκεί στην κούρμπα, μεταξύ γέφυρας του Βρύχωνα
και του πεύκου του Μουστακαλή, για ν’ αποκόψουν την ενίσχυση των Γερμανών απ’
τη φρουρά της Αγριάς. Μαζί μου ήταν κι ένας λoχίας, ο Ζηργάνος, αδερφός του κολυμβητή, ένα γερό παλικάρι.
Τους Εασαδίτες, όπως και τους Γερμανούς, τους πιάσαμε στον ύπνο. Και στα δυο σπίτια,
την ίδια ώρα, μπαμ! Κι ενώ είχαμε μεγάλη επιτυχία, ο μόνος άτυχος ήμουνα εγώ.
Μια ριπή Εασαδίτη απ’ το παράθυρο, θρυμμάτισε το δεξί μου πόδι. Με πήραν στην
πλάτη οι αντάρτες και με κουβάλησαν ως τη Μεγασωτήρα, το εκκλησάκι του άνω
μαχαλά. Εκεί μ’ αφήσανε με συντροφιά έναν αντάρτη απ’ το Καραμπάσι τον Νίκο
Αρκουδογιάννη, ύστερα με μετέφεραν με ζώα στις Πινακάτες κι από κει στην
Τσαγκαράδα. Αργότερα μου κόψανε το πόδι απ’ το μηρό. Είχε πάθει γάγγραινα..» […]
Οι αντάρτες
δεν είχαν θύματα, μόνο έξι τραυματίες. Θύματα οι αντάρτες γίναν οι ίδιοι,
αργότερα, όταν φύγαν οι Γερμανοί, μετά την «Απελευθέρωση». Όταν οι συνεργάτες
του εχθρού γίνανε παρακράτος. Όπως μου αφηγήθηκαν ο Φιλοκτήμων Βογιατζής κι ο
Γιώργος Τζοβάρας «μας πιάσανε, μας χτύπησαν απάνθρωπα και μάλιστα πρώην συναγωνιστές
μας που γίναν Καλαμπαλίκηδες! Μας φυλάκιζαν, μας εξόριζαν, μας βασάνιζαν, μας
σκότωναν για το «έγκλημά» μας. Ποιό; Ήμασταν στην Εθνική Αντίσταση! Κι αυτοί
θέλαν να εξαφανίσουν ο,τιδήποτε τους θύμιζε Εθνική Αντίσταση»...
Ρώτησα
αφελώς το Γιώργο Τζοβάρα:
«Δε μ’ λες
κυρ Γιώργο: Γιατί σε βασανίζανε; Μήπως ήσουν κομμουνιστής;»
- «Τι μ’ λες
κυρ Γιάνν’; Χαμπάρ’ δεν είχα από κομμουνισμό», απάντησε ο Τζοβάρας. Κι αμέσως
μετά προσθέτει:
- «Όχι. Δεν ήμνα κομμουνιστής. Απελευθερωτής
ήμνα. Καταλαβαίν'ς;»
------------------------------------------------------------------------
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου