Κατά την ιδίαν πεδινήν οδόν μίαν ώραν προβαίνοντες (απὸ το Βόλο), ερχόμεθα εις τα Λεχώνια. Αυτά κείνται επί μιας με χωράφια, αμπέλους, κήπους νεραντζίων, κίτρων και άλλων διαφόρων οπωρίμων δέντρων φυτευμένης πεδιάδος...

(Νεωτάτη της Θεσσαλίας Χωρογραφία-Ιωάννης Αναστασίου Λεονάρδος, 1836)

Π Ρ Ο Σ Ο Χ Η ! Μπορείτε να αντιγράφετε κείμενα κ.ά. από το ιστολόγιο. Αυτό, ΔΕΝ αποκλείει αναφορά στην ΠΗΓΗ. - Φωτογραφίες άλλων να μην ΑΝΤΙΓΡΑΦΟΝΤΑΙ - Ιδιωτικά αρχεία να ΜΗΝ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟΝΤΑΙ.

Κυριακή 29 Ιανουαρίου 2012

Ένα "ιερό" επεισόδιο...

Μεταξύ των ιερωμένων και κάποιων κατοίκων των χωριών, υπάρχει διαχρονικά μια άτυπη κόντρα και οι λόγοι είναι διάφοροι κατά καιρούς. 
Αυτό το επεισόδιο βέβαια, ήταν η ουρά της παλιάς διαταγής του Υπουργείου της Θρησκείας(Παιδείας) μετά την απελυθέρωση από τον τούρκικο ζυγό. Εκεί οι χαρτοπαίχτες και λοιποί τζογαδόροι, όχι μόνον επιπλήττονταν και επιτιμούνταν, αλλά και αφορίζονταν απ’ την Εκκλησία! (*)
Παρακάτω το γεγονός στα Λεχώνια του 1901, όπως το κατέγραψε Η ΘΕΣΣΑΛΙΑ ως σχόλιο !
 Ο Γ. Κορδάτος αναφέρει ( Ιστορία της επαρχίας Βόλου-Αγιάς, σελ.607) κάποια δίστιχα  για τους παπάδες -του 18ου αιώνα- στα χωριά του Πηλίου:
"Η κουνόμους στς Πινακάτις
κόβιτι για τις κυράδις.

Η κουνόμους απ' τη Β'ζίτσα
βάζει χέρι στα κουρίτσια
κι έχει του κιμέρι βίτζα.

Η κουνόμους απ' τις Μ'λιές

είνι ούλου μαργιολιές" (**)

(*) «Όθεν, όποιος εις το εξής ή μικρός ή μεγάλος ή πολιτευόμενος ή ιδιώτης τολμήσει να παίξη αυτά τα παιγνίδια και όποιος εργαστηριώτης έχει αυτά εις το εργαστήριόν του, ομοίως και όποιος ανοίγει καβενέν, πριν απολύση η λειτουργία, ούτοι πάντες αφωρισμένοι έστωσαν από Θεού, κυρίου Παντοκράτορος, κατηραμένοι, ασυγχώρητοι μετά θάνατον άλυτοι και τυμπανιαίοι. Αί πέτραι και ο σίδηρος λυθειήσαν, αυτοί δε μηδαμώς. Κληρονομήσετε την λέπρα του Γιεζί και την αγχόνη του Ιούδα. Η οργή του Θεού είη επί ταις κεφαλαίς αυτών και προκοπήν μη ίδοιεν εφ΄ οίς εργάζονται. Επί πάσι τούτοις έχοιεν και τας αράς πάντων των απ΄ αιώνων αγίων Πατέρων της Εκκλησίας.»... 
Διαβάστε όλο το άρθρο: www.mixanitouxronou.gr/opios-pezi-chartia-ke-anigi-to-kafenio-prin-lixi-i-thia-litourgia-na-piasi-lepra-na-mi-liosi-ke-na-toumpaniasi-o-aforismos-ton-chartopekton-tis-tripolitsas-to-1823/
(**) (Κουνόμους=οικονόμος-οφίκιο ιερέα, κιμέρι=πορτοφόλι-ζώνη με θήκες, βίτζα=πλήρες)

Πέμπτη 26 Ιανουαρίου 2012

Μοναστήρια & Εκκλησίες Πηλίου

ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ - ΝΗΣΙ ΤΡΙΚΕΡΙ
ΜΟΝΗ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ -ΑΓ.ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΝΗΛΕΙΑΣ 1 (από ΔΗΚΙ)
ΜΟΝΗ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ -ΑΓ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΝΗΛΕΙΑΣ 2
ΜΟΝΗ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ- ΖΑΓΟΡΑ
ΝΑΟΣ ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ -ΠΟΥΡΙ
ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΡΑΣΟΒΑΣ- ΖΑΓΟΡΑ

Τρίτη 24 Ιανουαρίου 2012

Χάρτες


Παλιοί χάρτες Θεσσαλίας -Μαγνησίας -Πηλίου- Λεχωνίων 
Θεσσαλία 338 π.Χ.



Μαγνησία 1902






Σάββατο 21 Ιανουαρίου 2012

Το τζαμί των Λεχωνίων

Τα Άνω Λεχώνια, είναι γνωστό, πως  κατοικούνταν από Τούρκους, που αρχικά μετά την αντίσταση και τη φυγή των φεουδαρχών Βενετσιάνων, χαρακτήρισαν την εύφορη περιοχή ως "αδέσποτη". Έτσι μετά από δήμευση, την έκαναν ιδιοκτησία τους και εγκαταστάθηκαν. 
Μετά, όλους τους αιώνες μέχρι την απελευθέρωση απ' αυτούς το 1881, ήταν σχεδόν το μοναδικό τουρκοχώρι στο Πήλιο. Για την οίκηση -χρονικά- ακριβή στοιχεία δεν υπάρχουν. Όμως η παράδοση λέει πως ως τις αρχές του 16ου αιώνα δεν κατοικούσαν Οθωμανοί. Επίσης η παράδοση λέει πως εγκαταστάθηκαν στα 1660. Πάντως αρκετά στοιχεία για την εγκατάσταση των Τούρκων στα Λεχώνια έχουμε από το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα.
Τζαμιά επίσης στην περιοχή υπήρχαν στα Κάτω Λεχώνια (εκεί όπου είναι σήμερα το πρώην κοινοτικό γραφείο), στο κοντινό Παλιόκαστρο και στα Παλιά του Βόλου.
 Επόμενο λοιπόν ήταν να έχουν μικρό τέμενος για τις θρησκευτικές τους ανάγκες. Αυτό ήταν χτισμένο στο πάνω μέρος του χωριού δυτικά του αρχοντικού Νικολαΐδη- Κασιόπουλου, στη γωνία σήμερα των οδών Ιατρίδη με Κοκοσλήδων. Στον περίβολο του τεμένους υπήρχε και ο τάφος του τελευταίου μουφτή των Λεχωνίων.

Το τζαμί σήμερα δεν υπάρχει αφού ερειπώθηκε από τους σεισμούς του 1955 και γκρεμίστηκε μετά.
Διάβασε περισσότερα από τις Πηγές: 
>  ΠΗΛΙΟΡΕΙΤΙΚΑ Β' Τόμος- Βαγγέλλης Σκουβαράς- ΑΣΤΗΡ 
>  ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΝΕΩΤΕΡΙΚΗ - Δαν. Φιλιππίδη & Γρηγ. Κωνσταντά Δημητριέων - Σελ 227 (εδώ)
>  ΠΕΡΙΗΓΗΣΙΣ ή ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ και ΘΕΤΤΑΛΙΚΗΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ - Νικόλαος Μάγνης -1860   Σελ 60 (εδώ)

Πέμπτη 19 Ιανουαρίου 2012

Ο δάκαλος Μαυράκης


Ο Χαρίλαος Μαυράκης ήταν ένας από τους πολλούς δασκάλους που πέρασαν κατά καιρούς από το Δημοτικό σχολείο του χωριού. Έχει μείνει όμως στη μνήμη των «παιδιών» εκείνης της εποχής (όσων βρίσκονται ακόμη στη ζωή) σαν τον παιδαγωγό που έδωσε ό,τι καλύτερο στην εκπαίδευση της περιοχής.
Ήρθε στο ενιαίο τότε Σχολείο των Λεχωνίων το γνωστό «Τοπαλέικο», το σχολικό έτος 1926-27. Διέμενε στο σχολείο ( με τον πατέρα του ,στο ιδιαίτερο δωμάτιο του δασκάλου) αρχικά και μετά στα Άνω Λεχώνια στις οικίες Σοφ. Αλπάκη, Δημ. Χριστοδούλου και στο αρχοντικό Κοντού.
 Ήταν δάσκαλος αυστηρός σε όλες τις πράξεις του. Βοήθησε πολύ τους μαθητές ειδικά στις δύσκολες περιόδους. Ανασυγκρότησε το σχολείο (και το παράρτημα των Α΄-Β΄ τάξεων στα Άνω Λεχώνια) μετά την Κατοχή και το διηύθυνε ως το σχολικό έτος 1951 που πήρε σύνταξη.
Διετέλεσε Πρόεδρος των δασκάλων του νομού:
Ο Μαυράκης δεν ήταν Πηλιορείτης, αφού καταγόταν από τα Κανάλια Καρδίτσας. Έγινε όμως, αφού έζησε εδώ και παντρεύτηκε σε μεγάλη ηλικία την ευκατάστατη  μακρινιτσιώτισσα δασκάλα Ανδρομάχη Βατσαρέα. Η Ανδρ. Βατσαρέα-Μαυράκη είναι η γνωστή ευεργέτιδα της Μακρινίτσας αφού κληροδότησε στην τότε κοινότητα, το πατρικό της σπίτι το γνωστό Αρχοντικό Μαυράκη- Βατσαρέα όπου σήμερα στεγάζεται το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπ/σης. Η ίδια δώρισε και το παντοπωλείο Θεόφιλου στην πλατεία με τοιχογραφίες του γνωστού ζωγράφου.
Ο δάσκαλος Χαρ. Μαυράκης πέθανε στην Αθήνα στα 1983.
Η πρώτη γιορτή λήξης με Διευθυντή το δάσκαλο Μαυράκη, 
από τον "ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ" της 1ης Ιουλίου 1927:

Νότιο Πήλιο

Χωριά του Νοτίου Πηλίου σε παλιές καρτ ποστάλ 
Άφησος
Μοναστήρι Αγ. Σπυρίδωνα Προμυρίου
Αγία Κυριακή -Τρίκερι

Σάββατο 14 Ιανουαρίου 2012

Γιορτή Αγ. Αθανασίου

Την Τετάρτη 18 Ιανουαρίου, γιορτάζει η ενορία του χωριού, ο Ναός του Αγίου Αθανασίου (εδώ). Ας τον τιμήσουμε με:  


α) Το Απολυτίκιο

Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Στῦλος γέγονας ὀρθοδοξίας, θείοις δόγμασιν ὑποστηρίζων, τὴν Ἐκκλησίαν Ἱεράρχα Ἀθανάσιε· 
τῷ γὰρ Πατρὶ τὸν Υἱὸν ὁμοούσιον, ἀνακηρύξας κατῄσχυνας Ἄρειον Πάτερ Ὅσιε, 
Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν, τὸ μέγα ἔλεος.


Ἀπολυτίκιον τῶν ἁγίων Ἀθανασίου & Κυρίλλου
Ἔργοις λάμψαντες Ὀρθοδοξίας, πᾶσαν σβέσαντες κακοδοξίαν, 
νικηταὶ τροπαιοφόροι γεγόνατε. τῇ εὐσεβείᾳ τὰ πάντα πλουτίσαντες, 
τὴν Ἐκκλησίαν μεγάλως κοσμήσαντες, ἀξίως εὔρατε Χριστὸν τὸν Θεὸν ἡμῶν, 
δωρούμενον πᾶσι τὸ μέγα ἔλεος.



β) Μαθαίνοντας το βίο του 
Ο Άγιος Αθανάσιος                                                                                                                                                                                                 
«Ο αγιότερος των ηρώων και ηρωικότερος των αγίων», «Μέγας Πατήρ», «Στύλος της Ορθοδοξίας». Τίτλοι, από τους πιο χαρακτηριστικούς που απονεμήθηκαν στο «πολύφωτο άστρο» της Εκκλησίας μας, τον άγιο Αθανάσιο
Το έτος 295 ή 296 γεννήθηκε από γονείς φτωχούς στην Αλεξάνδρεια, αλλά πλούσιους σε αρετές και πίστη. Δεν είχε τα μέσα για ανώτερες σπουδές. Ο Θεός, όμως, τον προίκισε με πλούσια διάνοια, και αφού πήρε τη στοιχειώδη εκπαίδευση, αυτοκαλλιεργήθηκε και έφθασε σε μεγάλα ύψη ουράνιας σοφίας. Το 312 και σε ηλικία 25 ετών χειροτονήθηκε διάκονος από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Αλέξανδρο, μαζί με τον οποίο ο Αθανάσιος έλαβε μέρος στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο των 318 Πατέρων στη Νίκαια Μ. Ασίας (325 μ.Χ) εναντίον της αιρέσεως του Αρείου, αγωνίστηκε για το ομοούσιο των προσώπων της Αγίας Τριάδος.
Σύμφωνα με το βιογράφο J. Quasten ήταν υπερβολικά θαρραλέος, ανένδοτος μπροστά στο κίνδυνο ή τις κακοτυχίες και χωρίς να τρομάζει από κανένα άνθρωπο, ήταν σταθερός πρωταγωνιστής της πίστεως της Νίκαιας. Οι αρειανοί τον θεωρούσαν ως τον κύριο εχθρό τους και έκαναν τα πάντα για να τον καταστρέψουν. Για να τον φιμώσουν επιστράτευσαν τη βοήθεια της πολιτικής δύναμης και της διεφθαρμένης εκκλησιαστικής εξουσίας.
Το 328 πλησίασε για τον Αθανάσιο μια μεγάλη ώρα: στο 33ο έτος της ηλικίας του κλήρος και λαός τον εκλέγουν πανηγυρικά Πατριάρχη Αλεξανδρείας. Από δω και πέρα ο Άγιος θα αντιμετωπίσει ένα φοβερό και ανελέητο πόλεμο των αιρετικών του Αρείου. Πέντε σκληρές εξορίες περιλαμβάνει η πολυτάραχη ζωή του από τον αρειανό αυτοκράτορα Κωνστάντιο. Όμως, με πίστη, θάρρος, αγωνιστικότητα και υπομονή κατορθώνει να βγει νικητής και συντρίβει τους ‘λύκους’ της Ορθοδοξίας.
Κατά τα 45 χρόνια της αρχιερατείας του υπήρξε, κατά τον εγκωμιαστή του Γρηγόριο το Θεολόγο, ο «στύλος της Εκκλησίας» και ο κατ’ εξοχήν «πατήρ της ορθοδοξίας».
Στις συγγραφές του Μ. Αθανασίου τονίζει τις βασικές αλήθειες τη πίστης μας. Έχουν τέτοια αξία τα συγγράμματά του που ένας γέροντας ο αββάς Κοσμάς έλεγε: «όταν βρεις λόγο του αγίου Αθανασίου, κι αν δεν έχεις χαρτί, στα ρούχα σου να τον γράψεις»
Στο ιδιαίτερο Κοντάκιο, ο Αθανάσιος παρουσιάζεται να φυτεύει τα ορθόδοξα δόγματα, να αποκόπτει τα αγκάθια των αιρετικών κακοδοξιών που φυτρώνουν ανάμεσα στα χρήσιμα φυτά και ποτίζοντας το φυτώριο της ορθόδοξης διδασκαλίας του με την άφθονη χάρη του Αγίου Πνεύματος να πληθαίνει το σπόρο της πίστεως και να παράγει «καρπόν εκατονταπλασίονα». Απεβίωσε στις 2 Μαΐου του 373.
Η Εκκλησία γιορτάζει τη μνήμη του στις 18 Ιανουαρίου, αλλά και στις 2 Μαΐου ημέρα ανακομιδής των λειψάνων του.


και γ) Ένα ντοκουμέντο για τα εγκαίνια της εκκλησίας 



Πέμπτη 12 Ιανουαρίου 2012

Λεχωνίτικα "Κέντρα"

 Τα Άνω Λεχώνια στα παλιότερα χρόνια είχαν και λειτουργούσαν (λόγω κομβικής θέσης και φυσικής ομορφιάς) πάμπολλα "Κέντρα" (καφενεία, καφεστιατόρια και κρασοπουλιά). Γνωστότερο όλων ήταν ο Κήπος Μουρογιάννη, σαν παλιότερο και ελιτ, η Αίγλη  ( Πούλακα, μετέπειτα Μακρυγιάννη, Μεγαδήμου), η Καστέλλα, του Κυρίτση, , του Βολιώτη, του Γρηγορίου, του Λυχναρά, του Ηλία, της πλατείας (Πάτρα, Μιχαήλου), το Χάνι, του Φλώρου κ.ά. Σήμερα δυο-τρία απ' αυτά υπάρχουν ακόμη. 
Στα Πλατανίδια  υπήρχαν του Αλπάκη, του Ιατρόπουλου(Μουσκιού), του Κλειτσογιάννη, ο Κόκκινος Φάρος, του Μίνια.
Στο Μαλάκι η Γλυφάδα του Κυτηλή, ο Πλάτανος του Γούλια, της κυρα-Λένης, του Ζέπου. 


¨ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ" 15-1-1933
Σήμερα συνεχίζουν οι παλιές ψαροτεβέρνες του Αλπάκη, του Γούλια, του Κυτηλή -Water Lily-(ΕΔΩ) Του Κλειτσογιάννη και της κυρα-Λένης έκλεισαν πρόσφατα. 
Η γνωριμία των καταστημάτων αυτών με το ευρύ κοινό της περιοχής, γινόταν όπως πάντα μέσω της διαφήμισης των τοπικών εφημερίδων. παρακάτω κάποιες κατά καιρούς: 

Εφημερίδα "ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΙΣ" Βόλου
Μάρτιος 1896
Καφενείον "ΑΙΓΛΗ" Βασ. Μακρυγιάννη
(κτήριο Πούλακα -δίπλα στο σταθμό)
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ 3-7-1927
Εφημερίδα "ΚΗΡΥΞ" του Βόλου
23-6-1912
Εφημερίδα "ΛΑΪΚΗ ΦΩΝΗ" του Βόλου 
28-6-1931
Εφημερίδα "ΛΑΪΚΗ ΦΩΝΗ" του Βόλου
30-4-1931