Αργύριος Κανταρτζής

Ένας δημοδιδάσκαλος, έμπορος και πολιτικός της Μαγνησίας

Ο Αργύριος Κανταρτζής γεννήθηκε στο Ξηροχώρι(=Ιστιαία) της Εύβοιας στα 1821, ακριβώς τον καιρό που η Ελλάδα επαναστατούσε. Οι γονείς του κατάγονταν απ’ τα Άγραφα. Έμαθε αρκετά γράμματα για την εποχή του κι έγινε δημοδιδάσκαλος στην Πορταριά, διδάσκοντας την εκεί νεολαία. Πού ακριβώς σπούδασε και πότε ξεκίνησε να διδάσκει, δεν γνωρίζουμε.

Ο ίδιος πάντως ήταν φλογερός δάσκαλος που μετέδιδε τον πατριωτισμό και την ηθική στους νέους. Μαζί μετέδιδε και τη γνώση, ώστε πολλοί απ’ αυτούς τους να γίνουν αργότερα σπουδαίοι έμποροι κι ισχυροί οικονομικοί παράγοντες στην Αίγυπτο που μετανάστευσαν.

 Εκεί στην Πορταριά, δίδαξε αρκετά χρόνια κι ήταν ο πυρήνας της πορταρίτικης εκπαίδευσης, ως πριν τα 1854 που ξέσπασε η αποτυχημένη επανάσταση του Πηλίου. Τότε άφησε τους μαθητές και το Σχολείο κι επειδή είχε την έφεση προς το εμπόριο, έγινε έμπορος στην πόλη του Βόλου με σπουδαία αποτελέσματα. Σε λίγα χρόνια κατάφερε να έχει μεγάλο μέρος του τοπικού εμπορίου στα χέρια του και να είναι ένας ισχυρός οικονομικός τοπικός παράγοντας, μαζί με τους Αθανασάκη, Κοκοσλήδες, Καρτάληδες, Γάτσο, Μουσούρη, Τσοποτό κ.ά. Επίσης ήταν ένας από τους ενοικιαστές των τουρκικών προσόδων (βλ. ΕΔΩ. ενοίκιο φόρων, διαπύλια ) που όπως και σ' άλλους, του έφερε πλούτο. Μ' αυτόν τον πλούτο κατάφερε να δανείζει τους Τούρκους τσιφλικάδες μπέηδες, που όταν λευτερώθηκε η Θεσσαλία απόκτησε αγοράζοντας κι αυτός κομμάτια των κτημάτων τους.
Σύντομα όμως λόγω της μόρφωσής του, αλλά και του ακέραιου, ακριβοδίκαιου του χαρακτήρα του και της παρρησίας του, πήρε στην τότε τουρκική διοίκηση αξιώματα. 

Πρώτα για πολλά χρόνια ήταν στη Λάρισα μέλος του τουρκικού Δικαστηρίου, όπου αποτελεσματικά, αφιλοκερδώς και πρόθυμα υπερασπιζόταν τους ομόφυλούς του.

Δύο ήταν οι Βολιώτες άντρες της εποχής εκείνης, που δεν δέχονταν παράπονα κι επικρίσεις για την ανάμιξή τους και την πολιτεία τους στη διοίκηση του οθωμανικού κράτους: Ο Αργ. Κανταρτζής κι ο δήμαρχος Γεώργ. Καρτάλης, σύμφωνα με το σπουδαίο δικηγόρο Βόλου και πολιτευτή Σοφοκλή Τριανταφυλλίδη.  

Τα προτερήματά του κι η υπόληψή του, ήταν η αιτία να εκλεγεί απ’ τους χριστιανούς Θεσσαλούς, στα 1875 βουλευτής του τουρκικού κοινοβουλίου. Εκεί πάλι βοηθούσε τους συμπατριώτες του δείχνοντας τα πατριωτικά του αισθήματα και την αγάπη του στην υπόδουλη ακόμα πατρίδα.

Στα 1854-55 που ξέσπασε η επανάσταση του Πηλίου, με κέντρο την Πορταριά, βοήθησε κρυφά, όπως μπορούσε. Στην επόμενη πηλιορείτικη επανάσταση στα 1878, συνέτρεξε και πάλι τους επαναστάτες. Κι όταν χρειάστηκε να πείσει τους Τούρκους πως δεν έπρεπε να κτυπήσουν ξανά τους επαναστάτες στη Μακρινίτσα μετά τη μάχη του Φεβρουαρίου, πήγε μαζί με τους Νικ. Κοκοσλή και Γεωρ. Καρτάλη και έκαναν διαπραγματεύσεις ανακωχής, με τους αρχηγούς των Τούρκων παραπλανώντας τους και λέγοντάς τους πως οι επαναστάτες ήταν πολυπληθέστεροι αυτών που υπολόγιζαν. Αποτέλεσμα ήταν να αποχωρήσουν οι Τούρκοι κι οι Επαναστάτες.

Ο ίδιος με πολύ χιόνι ανέβηκε στη Μακρινίτσα κι ανήγγειλε το αποτέλεσμα των συνομιλιών στους Έλληνες. Γλίτωσαν έτσι τα χωριά από αντίποινα και οργανώθηκαν οι Πηλιορείτες ξανά, ως τον Μάρτη που έγινε η τελευταία μάχη Σαρακηνού-Μακριινίτσας. 
Την ίδια ακριβώς μεσολάβηση έκανε κατά την είσοδο των άτακτων Τούρκων στρατιωτών στα 1897 στο Βόλο. Τότε μαζί με τους προξένους της Αυστρίας Μάριντζιτς, Γαλλίας Ρομπέρ, Αγγλίας Μπόρελ, Ελλάδας Τζιώτη και τους γνωστούς Γεωρ. Καρτάλη και  Νικ. Κοκοσλή,  διαμαρτυρήθηκαν έντονα στον τούρκο καϊμακάμη Φασλίμπεη -και το κατάφεραν- να μετακινηθούν οι "ζεϊμπέκηδες" στη Λάρισα και να μην ενοχλήσουν την πόλη του Βόλου. 

Όταν λευτερώθηκε η Θεσσαλία ο Αργ. Κανταρτζής εξελέγη βουλευτής στην ελληνική Βουλή για δυο θητείες, με εκπληκτική πλειοψηφία. (1887 & 1892)

Ανήκε στους τρικουπικούς κι ήταν φίλος του Χαρ. Τρικούπη. Ως πολιτικός ήταν μετριοπαθής, μειλίχιος, ειρηνοποιός και εκπρόσωπος της νομιμοφροσύνης. Δημιούργησε ένα τρίτο τοπικό κόμμα ανάμεσα στα δυο μεγάλα (Νοικοκυραίων,συντηρητικοί-Λαϊκό,δημοτικοί) κι έτσι μετρίαζε τη μεταξύ τους διαμάχη και τις πολιτικές εκδικήσεις!

Βοήθησε τον τόπο όσο ήταν πολιτευτής με διάφορους τρόπους. 

Κάτι όμως πολύ σημαντικό, για τον πηλιορείτη λαό, που ήταν απόρροια της «αδυναμίας» του για τη διάδοση της μόρφωσης, ήταν πως  οργανώθηκαν και λειτούργησαν στο Πήλιο, πάρα πολλά Δημοτικά κι Ελληνικά σχολεία, τόσα, όσα σε καμιά άλλη επαρχία της τότε ελεύθερης Ελλάδας!
Σαν Βολιώτης είχε πλούσια δράση στα κοινά της πόλης του. Έτσι, σαν Έφορος Σχολείων για πολλά χρόνια, σαν θεατρόφιλος και σαν πρώτος Πρόεδρος του Φιλολογικού Συλλόγου, που ιδρύθηκε στα 1875, βοήθησε την τοπική κοινωνία. Επίσης το κράτος τον τίμησε με τον Αργυρό Σταυρό του Σωτήρος: 

εφημερίδα ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΕΞΩ ΕΛΛΗΝΩΝ, Βόλος 3-8-1894

Πέθανε στις 17 Ιουνίου 1901 μετά από εγκεφαλικό και κηδεύτηκε πάνδημα στο Βόλο.

Πηγές:
-Εφημερίδες: 
 ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ Αθήνα
 ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΛΑΟΥ Βόλος 18-6-1901
 ΠΑΝΘΕΣΣΑΛΙΚΗ Βόλος 20-6-1901
-"Βολιώτικαι Αναμνήσεις" Νικ. Γάτσος -ΔΗΚΙ- Αθήνα 1998