Κώστας Λιάπης-Εργογραφία

Μετά από τόσες αναρτήσεις είναι καιρός, να αφιερώσουμε σήμερα μια δημοσιέυση στον σπουδαίο κοντοχωριανό μας δάσκαλο, πολυγραφότατο συγγραφέα, λαογράφο, ιστοριοδίφη, άοκνο ερευνητή και λογοτέχνη Κώστα Λιάπη. 

Από τα καλύτερα έργα του ! (σελ.213)

Σίγουρα μας είναι γνώριμος από τα κείμενά του, που έχουμε διαβάσει στα βιβλία του, στις βολιώτικες εφημερίδες, αλλά κι εδώ σ' αυτό το απλό και φτωχό ιστολόγιο. 

Να είναι πάντα καλά, να μας «φωτίζει» με τις ακτίνες της γνώσης του, τις κριτικές του, τα δημοσιεύματά του και τον εξαιρετικό λόγο του! 

Πηλιορείτικο Λεξικό (σελίδες 526) 
Ίσως το σπουδαιότερο έργο του!!

Στο λογοτεχνικό περιοδικό «ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ» τχ 1694 της 1-2-1998, σελ. 212, ο βιβλιοκριτικός-δημοσιογράφος και συγγραφέας Κώστας Σαρδελής (1932-2007), γράφει μεταξύ των άλλων για το Πηλιορείτικο Λεξικό: Κώστα Λιάπη: «Το γλωσσικό Ιδίωμα του Πηλίου»

Η βράβευση
(φωτογραφία από άρθρο του Γιαν. Μουγογιάννη στο περιοδικό ΜΑΚΡΙΝΙΤΣΑ)

 Η ειδική αυτή μελέτη του Πηλιορείτη ιστοριοδίφη και συγγραφέα Κώστα Λιάπη βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών, γεγονός πού σημαίνει, ότι το Ανώτατο πνευματικό Ιδρυμα της χώρας εξετίμησε την άξία της. [...]  

Ο Κώστας Λιάπης, Πηλιορείτης από τη γέννα του, εκπαιδευτικός, έχει μακροχρόνια εμπειρία από αυτό πού η Ιστορία εννοεί ως Πήλιο σε όλες του τις πνευματικές και πολιτισμικές εκφάνσεις. 'Εχει γράψει έντεκα βιβλία και τα περισσότερα (τα επτά) είναι εμπνευσμένα από το Πήλιο. Πέρα από αυτό, με το σύνολο του ως τώρα συγγραφικού του έργου, έχει αναδειχθεί μια από τις σημαντικότερες πνευματικές προσωπικότητες της περιφέρειας. Ως προς το γλωσσικό ίδίωμα του Πηλίου, το ζει παιδιόθεν ο ίδιος και το ακούει καθημερινά δεκαετίες τώρα να το μιλούν οι συμπατριώτες του. Επομένως πρώτη πηγή είναι ο ίδιος. Πρώτη και αδιάψευστη…
(Και βέβαια υπάρχουν κριτικές πολλών,πολλών άλλων ειδικών, για όλα τα βιβλία του Κ. Λιάπη)

Η ογκώδης (σελίδες 513) μελέτη του για τη γενέτειρά του.

Κώστας Ν. Λιάπης 
 (Βιογραφικό- Αντίγραφο από το "Το γλωσσικό Ιδίωμα του Πηλίου") 

Γεννήθηκε το 1935 στον «μεγάλο» Αϊ - Γιώργη τον Πηλίου. Τελείωσε το Β' Γυμνάσιο Βόλου και σπούδασε στην Παιδαγωγική Ακαδημία της Λάρισας. Περιμένοντας το διορισμό του σε δημοτικά σχολείο υπηρέτησε τρία χρόνια στο Υπεραστικά ΚΤΕΛ Μαγνησίας.

Ως δάσκαλος θητεύεσε κατά σειρά στα σχολεία Γλώσσας Σκοπέλου, Αλοννήσου, Μούρεσι, Κάτω Λεχωνίων, 23ο, 11ο και 12ο Βόλου και 3ο Αλμυρού.

Στη Λέσχη Βόλου σε εκδηλωση
για τον Π. Κυπριωτελη
(από tokafeneiotoukyklaminou)

Με τα γράμματα άρχισε ν' ασχολείται συστηματικά απ' το Ι955, ως συνεργάτης της βολιώτικης εφημερίδας «Η Θεσσαλία». Αργότερα συνεργάστηκε μ' ένα πλήθος περιοδικά πολιτιστικής καλλιέργειας, όπου και μέχρι σήμερα δημοσιεύει πολλά ιστορικά, λαογραφικά και γλωσσικά κυρίως άρθρα και έρευνες, χρονογραφήματα, ταξιδιωτικές εντυπώσεις και διηγήματα. Εξάλλου απ' το 1972 συνεργάζεται κατά καιρούς και με το ραδιόφωνο, όπου έχει πραγματοποιήσει πάνω από 500 παιδαγωγικές, ιστορικές και λαογραφικές εκπομπές, ενώ παράλληλα εμφανίζεται στο πνευματικό κοινό του Βόλου αλλά και του ευρύτερου μαγνησιακού χώρου μ' ένα πλήθος ακόμα πολιτιστικές δραστηριότητες, ανάμεσα στις οποίες περιλαμβάνονται δεκάδες ομιλίες, διαλέξεις, συμμετοχές σε δημόσιες συζητήσεις, καθώς και πολλές ανακοινώσεις σε συμπόσια και συνέδρια, σχετικά με την τοπική ιστορία και λαϊκή παράδοση.

Στο χώρο τον έντυπου λόγου ο Κ. Λ. έχει εκδώσει μέχρι τώρα, μαζί με το παρόν, 12 βιβλία, καθώς και άλλα τόσα ανάτυπα δημοσιευμένων έργων του, πολλά απ' τα οποία έχουν βραβευτεί σε πανθεσσαλικούς αλλά και πανελλήνιους ή και διεθνείς ακόμα διαγωνισμούς. Ενδεικτικά σημειώνεται ότι ένα από τα βιβλία του, οι «Ώρες του Πηλίου», που κατά τον εκδότη τους αποτελούν «την πεμπτουσία της αγάπης, του πάθους και της γνώσης του πηλιολάτρη συγγραφέα για τη μοίρα των ανθρώπων και των έργων τους μέσα στην ιστορία αλλά και το παρόν ταυ τόπου του», έχει πραγματοποιήσει μέχρι σήμερα 6 εκδόσεις, σε 14.000 αντίτυπα συνολικά.

Σημειώνεται, τέλος, ότι ο Κ. Λ. είναι ενεργό μέλος διάφορων πνευματικών και πολιτιστικών Ενώσεων, Εταιρειών και Συλλόγων, όπως είναι η Εταιρεία Θεσσαλικών Ερευνών, της οποίας μάλιστα επί σειρά ετών υπήρξε τακτικό μέλος του διοικητικού της συμβουλίου, η Εθνική Εταιρία των Ελλήνων Λογοτεχνών, η Ένωση Ελλήνων Δημοσιογράφων και Συγγραφέων Τουρισμού, η Ελληνική Λαογραφική Εταιρεία, η Ένωση Ευρωπαίων Εκπαιδευτικών κ. ά.

Για την πολυσχιδή πνευματική τον δραστηριότητα ο Κ. Λ. έχει τιμηθεί με ειδικά αναμνηστικά από τις πηλιορείτικες Κοινότητες Πορταριάς, Αγ. Γεωργίου Νηλείας και Άνω Λεχωνίων, από την Ένωση Χριστιανών Επιστημόνων Βόλου, από το Ροταριανό Όμιλο Βόλου, από το σωματείο «Φίλες της Αγάπης» Βόλου κι από τους Πολιτιστικούς Συλλόγους Πορταριάς κι Αγ. Γεωργίου Νηλείας.

                                                          

Εργογραφία 
α) (Βιβλία & Ανάτυπα)
1.       Σελίδες απ' την ιστορία του Ανατολικού Πηλίου, Αθήνα 1969, σελ. 56.

2.       Κώστας Γαρέφης, 1874 - 1906 (Ανάτυπο), 1973

3.       Ώρες του Πηλίου, ΠΥΛΗ (εκδόσεις, α) 1976, β) 1977, γ) 1978, δ) 1981, ε) 1985, στ) 1990.

4.       Ο Γερο-Καρατάσιος στη Θεσσαλομαγνησία (Ανάτυπο), 1976

5.       Γοργόνα Κρήτη, ΠΥΛΗ, 1978

6.       Καπετάν Κώστας Γαρέφης, ο σταυραετός του Πηλίου, ΠΥΛΗ, 1979 & β΄έκδοση από                τον Εξωραϊστικό Πολιτιστικό Σύλλογο Μηλεών «Γρηγόριος Κωνσταντάς» Βόλος  2008, σελ. 187.

7.       Αρχειακά της Μονής «Μέγα-Σωτήρα» του «μεγάλου» Αϊ-Γιώργη του Πηλίου  (Ανάτυπο), 1983. σε. 16

8.      Η Μονή των Ταξιαρχών του Αϊ-Γιώργη Νηλείας (Ανάτυπο), 1983

9.        Η Μηλιώτικη Σχολή και η Βιβλιοθήκη της (Ανάτυπο), 1984

10.       Ο χορός στην πηλιορείτικη λαογραφία (Ανάτυπο), 1984

11.       Διατροφή και μαγειρέματα στο παλιό παραδοσιακό Πήλιο (Ανάτυπο), 1988

12.       Η Παιδεία στο τουρκοκρατούμενο Πήλιο πριν απ' την εθνεγερσία του Εικοσιένα  (Ανάτυπο), 1988

13.       Η Μάνα στο τραγούδι του λαού μας, ΠΥΛΗ, Αθήνα 1990

14.       Στο Πήλιο της παράδοσης, ΠΥΛΗ, Αθήνα 1990

15.       Το Κάστρο του Βόλου μέσα στους αιώνες, Βόλος, ΩΡΕΣ, 1991

16.       Στο νησί της πληγωμένης Αφροδίτης, ΩΡΕΣ, Βόλος. 1991

17.       Η παλιά παραδοσιακή φορεσιά στον Αϊ-Γιώργη Νηλείας (Πηλίου), Ανάτυπο, 1991, σελ. 73.

18.       Το κισμέτ, (Πηλιορείτικα διηγήματα) Βόλος , ΩΡΕΣ, 1992
19.       Νικόλας : μια πηλιορείτικη κορφή της τέχνης, Βόλος, ΩΡΕΣ, 1992 

20.       Ο «μεγάλος» Αϊ-Γιώργης του Πηλίου, Κοινότητα Αγ. Γεωργίου Νηλείας, ΩΡΕΣ, Βόλος 1994

21.       Το γλωσσικό Ιδίωμα του Πηλίου, Βόλος, ΩΡΕΣ, 1996 

Μελέτη-ανάτυπο- και για τα Λεχώνια!  
Το ίδιο σχεδόν κείμενο υπάρχει και στα "Παλιόκαστρα του Πηλίου" 

22. Με τη μάσκα του ψαροντουφεκά, ΩΡΕΣ , Βόλος, 1998
23.       Τα Λεχώνια και το Παλιόκαστρό τους, Ανάτυπο 39^ος τόμος Θεσσαλικά Χρονικά,  Λάρισα,  2001

24.       Πήλιον όρος, (ΙΣΤΟΡΙΑ - ΠΑΡΑΔΟΣΗ - ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ - ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ) Εταιρεία Ανάπτυξης Πηλίου, ΑΙΟΛΟΣ, Ζαγορά 2001

25.       Οι τρεις Μηλιώτες διδάσκαλοι του γένους, Επικοινωνία [επιμέλεια, εισήγηση], 2002

26.       Το δημοτικό τραγούδι στη Μαγνησία, Εταιρεία Κοινωνικής Παρέμβασης και Πολιτισμού (Ε.Κ.ΠΟΛ.) Ν. Μαγνησίας, Βόλος τόμ. Α΄ 2006, τόμ. Β΄2009. 
(Εξαιρετικό 2τομο έργο, η μία και μοναδική συλλογή δημοτικών του τόπου μας!)

Η σπουδαία έρευνά του -με συγκεντρωμένα όλα-
"Τα παλιόκαστρα του Πηλίου"
(σελ. 492)

27.    Τα "Παλιόκαστρα" του Πηλίου, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Θεσσαλίας, 2010 

28.       Πήλιο: αναδρομές, καημοί, εξομολογήσεις, ΠΑΛΜΟΣ, Βόλος, 2010

29.       Στη χώρα των Κενταύρων: Το Πήλιο (του Francois Perilla) Σχόλια του Κ.Λ. , ΜΑΤΙ, Κατερίνη 2010.

30.  Πηλιορείτικα και βολιώτικα ανθρωπωνύμια, Βόλος, Μάρτιος 2015, σελ. 272, 
31. Η ιστορία του ναού τηςΥψώσεως του Τιμίου Σταυρού Κάτω Γατζέας, ΠΑΛΜΟΣ, Βόλος 2016

32. Ο παροιμιακός και γνωμικός λόγος στο παραδοσιακό Πήλιο. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ-ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ, Βόλος 2017 (Ογκώδης έκδοση 687 σελίδων, με Α΄έπαινο της Ακαδημίας Αθηνών.)  

β) Άρθρα στο «ΑΡΧΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ»

 (Εταιρεία Θεσσαλικών Ερευνών - Βόλος)

1)    Ο γέρο-Καρατάσιος στη Θεσσαλομαγνησία- τόμ.  4^ος / 1976/ σελ. 39-64

2)    Το θέμα της τεκνογονίας στην πηλιορείτικη λαογραφία- τόμ. 10^ος / σελ. 9-39

3)    Η Μονή των Ταξιαρχών στον Αη - Γιώργη Νηλείας τόμ. 6^ος / 1983/ σελ. 33-110

4)    Η παιδεία στο Τουρκοκρατούμενο Πήλιο πριν απ’ την εθνεγερσία του εικοσιένα - τόμ. 8^ος /1988/σελ.109-150.

5)    Η παλιά παραδοσιακή φορεσιά στον Aï-Γιώργη Νηλείας (Πηλίου)- τόμ. 9^ος /σελ. 121-199           (Ανάτυπο)  Βόλος, 1991

6)    Το «Κάστρο» της Νταμούχαρης - τόμ. 11^ος / 1995/ σελ. 173-190

7)    Τα "Παλιόκαστρα" του Πηλίου, όπως τα είδε ο Α. Mezières στα 1851 -   τομ.12^ος /1999/σελ. 85 -120

8)    Μια άγνωστη αρχαία πολιτεία και το «Παλιόκαστρό» της στο Ν. Πήλιο-  τόμ. 13^ος /2004 /σελ. 83 - 108

9)    Το συγγραφικό έργο του Κίτσου Μακρή - τόμ. 14^ος / σελ. 93-144

10) Ο Μένιος Μουρτζόπουλος και η Ελληνική Λαογραφία-  15^ος /σελ. 55-66

11) Ο Νίκος Κολοβός μέσα από τα ταξιδιωτικά του κείμενα - τόμ. 16^ος /σελ. 31-50

12) «Κιρατζήδες» της Θεσσαλομαγνησίας στις καραβανόστρατες των Βαλκανίων- τόμ. 18^ος /2010/ σελ. 167-181

γ) Άρθρα στο «ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ»

(ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ -Λάρισα)

1)    Μορφές της θεσσαλικής λαϊκής τέχνης. Νικ. Χριστόπουλος, τόμος 3^ος /1982.

2)    Αρχειακά της Μονής Μεγα-Σωτήρα του «Μεγάλου» Αϊ-Γιώργη του Πηλίου, τόμος 4^ος /1984.

3)    Η Μηλιώτικη Σχολή και η βιβλιοθήκη της, τόμος 6^ος  /1984/ σελ.32

4)    Τα μεσαιωνικά ιστορικά μνημεία και παλιόκαστρα στο Νεοχώρι του Πηλίου, τόμος 35^ος /1999.

5)    Τα Λεχώνια και το Παλιόκαστρό τους, τόμος 39^ος /2001/ σελ. 209-244.

6)    Οι Εβραίοι της Θεσσαλομαγνησίας, τόμος 40^ος /2001.  

7)    Ο μεσαιωνικός πύργος στα Τσιφλίκια του Αγ. Λαυρεντίου τόμος 41^ος / 2002.  

8)    Το Παλιόκαστρο  της Ολιζώνας, τόμος  43^ος  / 2003.

9)    Τα παλιόκαστρα του Δήμου της Αργαλαστής, τόμος 45^ος /2004 & τόμος 46^ος  /2004. 

10) «Η Μαγνησία στενάζει υπό τον βαρβαρικόν ζυγόν». Μία ανέκδοτη επιστολή του Κωνσταντά στον Μαυροκορδάτο, τόμος  58^ος  /2010. 

11) Ο ελαιώνας του Αϊ-Γιώργη Πηλίου. Η ιστορία του και τα μαξούλια του, τόμος 53^ος / 2008.

12) Αγώνες και θυσίες για την Ελευθερία στην τουρκοκρατούμενη Θεσσαλία, τόμος  60^ος /2011.

(Αν κάποιο ή κάποια  μου διέφυγαν -σίγουρα, αφού είναι εκατοντάδες οι γραφές του- ζητώ ταπεινά συγγνώμη!)

Ο Κ. Λιάπης, ήταν κι επιμελητής της ΒΙΓΛΑ(Σ), Περιοδικής έκδοσης του Δημοτικού Μουσείου Γλυπτικής Νικόλα, Αγ. Γεωργίου Νηλείας, καθώς και του  γατζιώτικου ετήσιου περιοδικού ΠΛΩΡΗ του Συλλόγου των Ερασιτεχνών Αλιέων «Ο Τίμιος Σταυρός», που επίσης συμμετέχει. 
Ο ίδιος επιμελείται και του ημερολογίου του Συλλόγου. 
«Βίγλα και Πλώρη» [βουνό (Αϊ-Γιώργης) και θάλασσα (Κ. Γατζέα)], τώρα πια έχουν συγχωνευτεί -όπως φαίνεται παραπάνω). Ο Κ.Λιάπης μαζί συνεχίζει ...ακαταπόνητος!
Εκτός από τα τοπικά και λαογραφικά θέματα που υπάρχουν πάντα στις σελίδες του περιοδικού, υπήρχε και υπάρχει χώρος και για τη λογοτεχνία.

(Στο περιοδικό ΒΙΓΛΑ δημοσίευσε σε συνέχειες ο Κ. Λιάπης και το σχετικό με τα χωριά μας, αδημοσίευτο χειρόγραφο του Αϊγιωργίτη Γ. Παππόπουλου-Παπούλια. ΕΔΩ )
Στα 2012, έγραψε και για τα Άνω Λεχώνια ένα συνοπτικό όμορφο κείμενο στο Ημερολόγιο του ΧΟΑΛ (ΕΔΩ)
Στις εφημερίδες του Βόλου έχει δημοσιεύσει εκατοντάδες άρθρα ιστορικολαογραφικού περιεχομένου και όχι μόνον, καθώς και σ' όλα τα βολιώτικα περιοδικά πολιτισμού, λόγου, τέχνης κλπ. όπως ΜΑΓΝΗΣΙΑΚΑ, ΜΑΓΝΗΣΙΑ, ΜΑΚΡΙΝΙΤΣΑ, ΩΡΕΣ, ΕΝ ΒΟΛΩ κλπ.

Τέλος, όπως ο ίδιος λέει, «… δίνει συχνότατα το παρών του και παρεμβαίνει στην πνευματική και πολιτιστική ζωή του τόπου με διαλέξεις, ομιλίες, παρουσιάσεις βιβλίων και με τη συμμετοχή του σε δημόσιες συζητήσεις, συνέδρια και συμπόσια σχετικά με την τοπική ιστορία, τη λαογραφία και τον πολιτισμό, ενώ αποτελεί βασικό μοχλό της πολιτιστικής και πνευματικής κίνησης της γενέτειράς του, όπου έχει πρωτοστατήσει στην ίδρυση και λειτουργία των δύο τοπικών Μουσείων …»
                                                                                                            (22-5-2015)