Η σιδηροδρομικὴ γραμμὴ Βόλου-Λεχωνίων

Μία μέρα πριν τα εγκαίνια της σιδηροδρομικής γραμμής Βόλου -Λεχωνίων η αθηναϊκή εφημερίδα ΤΟ ΑΣΤΥ -11 Οκτωβρίου 1895- είχε την παρακάτω δημοσίευση. 
Αξίζει τον κόπο να τη διαβάσουμε και να χαρούμε τις «περιγραφές» του τοπίου, αλλά και τα ιστορικά πια στοιχεία για το τραινάκι μας!                                

             Ο ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΣ ΛΕΧΩΝΙΩΝ

ΒΟΛΟΣ, τῆ  9 Ὀκτωβρίου 1895 

Ἡ σιδηροδρομικὴ γραμμὴ Βόλου-Λεχωνίων, ὡς ἐπωνομάσθη, συντελεσθεῖσα, προσεχῶς παραδίδεται εἰς χρῆσιν τοῦ κοινοῦ. Ἐπιτροπὴ ἀντιπροσωπεύουσα τὸ τμῆμα τῶν δημοσίων ἔργων καὶ ἀποτελουμένη ἐκ τῶν κ.κ. Λαχανιώτου, Μαρκοπούλου, Καμπάνη καὶ Καντᾶ, ἀπὸ ὀκτὼ ἡμερῶν ἐνεργεῖ τὰς ἀπαιτουμένας ἐρεύνας καὶ δοκιμάς ὡς πρὸς τὴν στερεότητα καὶ τὴν ἀντοχὴν τῆς γραμμῆς, ἐξετάζουσα ἐν ταυτῶ καὶ ὅλα τὰ λοιπὰ συμφυῆ ζητήματα διὰ τὴν εἰς τὸ μέλλον ἀκίνδυνον καὶ ἀπρόσκοπτον λειτουργίαν τῆς σιδηροδρομικῆς αὐτῆς γραμμῆς.

Ἡ γραμμὴ αὔτη ἐκτάσεως μήκους χιλιομέτρων δώδεκα καὶ πλάτους μόνον ἑξήκοντα ἑκατοστῶν του μέτρου, εἶναι ἡ πρώτη καὶ μόνη γραμμὴ τοιαύτη στενῆς διαστάσεως ἡ κατασκευασθεῖσα παρ’ ἡμῖν. Δι’ ὃ καὶ πολλοὶ ἐνδοιασμοὶ εἶχον γεννηθῆ κατὰ πόσον ἡ γραμμή, καίτοι εἰς ἄλλα κράτη κατεσκευάσθησαν πολλῶν χιλιομέτρων ἐκτάσεως ὅμοιαι, θὰ παρεῖχεν ὅλην τὴν δυνατὴν εὐρυχωρίαν καὶ ἀνάπαυσιν εἰς τοὺς ταξειδεύοντας. Πιστεύω δὲ ὅτι οἱ πρῶτοι ταξειδεύσαντες δι’ αὐτῆς θέλουσι πεισθῆ ὅτι οἱ ἐνδιοιασμοὶ ἤσαν ἀνυπόστατοι καὶ ὅτι ἡ διὰ τῆς γραμμῆς αὐτῆς συγκοινωνία παρουσιάζει πάντα τὰ πλεονεκτήματα καὶ τὰς εὐκολίας τῶν ἐν Ἑλλάδι σιδηροδρομικῶν γραμμῶν. Ἴσως μάλιστα νὰ ὑπερτερεῖ ὡς πρὸς τὸ τροχαῖον ὑλικόν, μηχανάς ἁμάξας κ.τ.λ. 

Ἡ γραμμὴ αὔτη, ὡς προεῖπον, ἐκτάσεως χιλιομέτρων δώδεκα, ἔχει ὡς ἀφετηρίαν τὸν σιδηροδρομικὸν σταθμὸν τῆς πόλεώς μας τῶν θεσσαλικῶν γραμμῶν. Ἐκεῖθεν τέμνει τὴν πλατείαν Ρήγα Φεραίου, ἀκολουθοῦσαν τὴν ἀρτηρίαν, τὴν συνδέουσαν τὴν νέαν μετὰ τῆς παλαιᾶς συνοικίας τῆς πόλεώς μας, διέρχεται δὲ εἰς τὸ μέσον της ὡραίας λεωφόρου Δημητριάδος, μετὰ τὸ πέρας τῆς ὁποίας παρακολουθεῖ τὴν καμπύλην παραλίαν τὴν ἄγουσαν πρὸς τὸν λόφον τῆς Δημητριάδος, παραλίαν ἢς τὴν γραφικότητα, διὰ στίχων ἑρμηνεύων, περιέγραψεν ὁ ποιητὴς τῶν «Ἀττικῶν Νυκτῶν». Κατόπιν διασχίζει τὴν βραχώδη ἀκτὴν τοῦ λόφου τῆς πρωτευούσης τῶν Μαγνήτων καὶ ἠρέμα, ἄνευ κλίσεως σχεδόν, κατέρχεται, ἢ μᾶλλον εἰσέρχεται εἰς τὴν ἀκτὴν τοῦ Πηλίου, ἢν πλήττει τὸ κύμα τοῦ Παγασαίου, τὴν ἐλαιόφυτον ἀκτήν, ἤτις ἐν ἐπιπέδω ὡραίω ἐκτείνεται μέχρι τῶν προπόδων τῆς ὁροσειρᾶς τοῦ Πηλίου, ἐπὶ τῶν πολυσχήμων δειράδων καὶ δασοφύτων φαράγγων τοῦ ὁποίου διορῶνται αἳ λευκάζουσαι ἀγροκατοικίαι τῶν Πηλιορειτῶν. 

Ἐδῶ, παρὰ τὴν πρώτην καμπὴν τῆς πολυσχιδοῦς ἀκτῆς, θὰ κατασκευασθῶσιν ὑπὸ τῆς ἐταιρίας τὰ διὰ θαλάσσια λουτρὰ παραπήγματα, ἁτινα ἀφεύκτως ὡς ἐκ τῆς κατὰ τὴν ὥραν τοῦ θέρους ὑπὸ πάσαν ἔποψιν καταλληλότητος, πολλούς τούς θαμώνας θὰ προσελκύουν, καὶ ἡ ἀκτὴ αὔτη ἡ νῦν μὴ ἀπηχοῦσα ἢ ἀπὸ τὰ ἄσματα και τας φωνὰς τῶν ἁλιέων, τὶς εἶδε τί γέλωτας θὰ ἀντηχῆ, καὶ τί κόσμον εὐθυμίας καὶ διασκεδάσεων θὰ συγκεντροῖ.

Μετὰ τὴν καμπὴν αὐτὴν ἄρχονται αἳ πρῶται οἰκίαι τοῦ ἐπινείου τῶν πρὸς τὸ μέρος αὐτὸ γειτνιαζουσῶν κωμῶν τοῦ Πηλίου, αἳ Ἀγριαί, κέντρον ἀνέκαθεν καὶ νῦν τῆς ἐμπορίας τοῦ ἐλαίου καὶ τῶν ἐλαιῶν, τῶν ἀποστελομένων πανταχοῦ τῆς γῆς. Σταθμὸς γραφικός, παρὰ τὴν ἱστορικὴν πλάτανον, εἰς τὴν σκιὰν τῆς ὁποίας ἀνεπαύθη ὁ κατὰ τὸν παρελθόντα αἰώνα ἐπισκεφθεὶς καὶ περιγράψας τὸν Παγασαῖον Γάλλος ναύαρχος. Ἀπέδωκεν ἤδη εἰς τὸ ἐπίνειον τὸ ἐπίχρισμα εὐρωπαϊκοῦ συνοικισμοῦ, συνδυαζόμενος δὲ ὁ σταθμὸς μὲ τὰς διεσπαρμένας ἀνὰ τὴν ἀκτὴν διαφόρου ἀρχιτεκτονικῆς κατασκευῆς οἰκοδομὰς, μὲ τὴν θαλερότητα τῶν πέριξ λόφων, καὶ μὲ τὸν εἰς τὸ βάθος ὡς ἐν σκηνογραφία τεφρόχρουν ἐλαιώνα, ἀληθῶς παριστᾶ τοπίον, ἀντάξιον πίνακος γραφέντος ὑπὸ τινὸς μεγάλου καλλιτέχνου.

Μετὰ τὸν σταθμὸν ἡ γραμμὴ διασχίζει τὸν ἀμπελόφυτον ἐκεῖνον λειμώνα, οὗτινος ἡ ἔκτασις φθὰνει μακρὰν μέχρι τοῦ Παγασαίου, ἀμπελώνα πλουτοφόρον, ἀμπελώνα ἐξ οὗ παράγεται ὁ γενναῖος ἀρωματώδης καὶ εὔγευστος τῶν Πηλιορειτικῶν κωμῶν οἶνος, ἀμπελὼν ὅστις κατὰ τὴν ἐποχὴν τοῦ τρυγητοῦ οὐδὲν διαφέρει ὡς πρὸς τὴν κίνησιν καὶ τὴν πληθὺν τῶν ἐν αὐτῶ διεσκορπισμένων τρυγητῶν τῶν ἐν Γαλλία οἰνοφόρων ἀμπελώνων, καὶ τὶς οἶδε ἂν διὰ τοῦ χρόνου δὲν ἀποκατασταθῆ καὶ ὡς πρὸς τὴν ποιότητα τοῦ οἴνου ὅμοιος ἐκείνου.

Μετὰ τὸν πρῶτον αὐτὸν λειμώνα τὸν εὐθαλῆ καὶ συνδένδρον, ὅν περιστέλλει πρὸς ἀνατολᾶς ὁ χείμαρρος Βρύχων ἡ γραμμὴ διερχομένη τὸν ἐπὶ τοῦ χειμάρρου αὐτοῦ, χειμάρρου σχεδὸν ἀειρρόου, ὡς καὶ τῶν πηγαίων ὑδάτων, ἁτινα διὰ τῆς κοίτης αὐτοῦ διοχετεύονται πρὸς τὴν παραλίαν, εἰσέρχεται εἰς τὸν ἄλλον λειμώνα τὸν τῶν Λεχωνίων. Τί εἶνε ὁ λειμὼν οὗτος, τί πλοῦτον καρπῶν παράγει, τί συστάδας ὀπωροφόρων δένδρων ἀνὰ πᾶν αὐτοῦ βῆμα παρουσιάζει, ἀδύνατον ἀληθῶς νὰ περιγραφῆ. Συνδυάσατε τὴν γονιμωτέραν θαλερότητα, ἀναπαραστήσατε διὰ τῆς φαντασίας ὅλας τὰς ἀποχρώσεις τοῦ πρασίνου χρώματος, φανταστεῖτε λόχμας συνδένδρους, συστάδας καρποφόρων δένδρων, βότρυς εὐχρώμους καὶ εὐγεύστους ὀπώρας, ὅλα ταῦτα ἐκτεινόμενα καὶ πολλαπλασιαζόμενα καθ’ ὅλας τὰς διευθύνσεις, καὶ ἴσως ἀμυδρᾶν ἰδέαν θέλετε σχηματίσει τοῦ θαλεροῦ καὶ πλουτοφόρου αὐτοῦ ἀπειρομεγέθους κήπου τοῦ Πηλίου, οὗτινος τὰ προϊόντα δὲν ἀμφιβάλλω, ὅτι σὺν τῷ χρόνω θέλουσιν ἀποκατασταθῆ περιζήτητα οὐχὶ ἀνὰ πάσαν τὴν Ἑλλάδα πλέον, ἀλλὰ ἀνὰ πάσαν τὴν Εὐρώπην.

Ἡ γραμμὴ ἡ διατέμνουσα τὴν περικόσμον αὐτὴν ἔκτασιν, σταματᾶ εἰς τὰ Ἄνω Λεχώνια, ἐκεῖ ἔνθα λέγεται ὅτι διὰ νὰ γείνη ἡ παρέκλισις τῆς γραμμῆς συνήργησε μᾶλλον ἡ πολιτική, δηλαδὴ ἡ πολιτικὴ τῆς συναλλαγῆς  καὶ οὐχὶ τὰ συμφέροντα τοῦ κοινοῦ, ἀλλὰ περὶ τούτου δὲν πρόκειται ἤδη.

Ἡ γραμμὴ αὔτη τοῦ σιδηροδρόμου, ἡ ἐπὶ τὲ τοῦ παρόντος ὡς καὶ τοῦ μέλλοντος τῆς Πηλιορείτιδος χώρας, κατὰ πολὺ μέλλουσα νὰ συμβάλλη διὰ τῆς πιθανολογουμένης προεκτάσεώς της, γραμμὴ διὰ τὴν ὁποίαν δικαίως θὰ ὑπερηφανεύεται ἡ πόλις μας, διὰ τὴν ἐξ αὐτῆς προσδωκομένην ἀνάπτυξιν τοῦ ἄλλου κόσμου της, σχεδιασθεῖσα κατὰ τὸ πλεῖστον ὑπὸ τοῦ τόσον ἀτυχήσαντος διευθυντοὺ τῶν θεσσαλικῶν σιδηροδρόμων μακαρίτου Κοστονόβλ, διέτρεξε τὸν κίνδυνον νὰ μείνη ἴσως ἐπὶ πολὺ ἡμιτελὴς ὡς ἐκ τοῦ ἀλλοφρονήσαντος Κοστονόβλ, ἂν τὸ συμβούλιον τῶν Θεσσαλικῶν Σιδηροδρόμων, κατιδὸν καὶ ἀναγνωρίσαν τὸν κίνδυνον, δὲν διεπιστεύετο τὰς τύχας αὐτοῦ ὡς καὶ ὅλης της γραμμῆς εἰς τῶν ἐκ τῶν συμβούλων τῆς Ἐταιρίας κ. Εὐχάριστον Κηρύκον, τὸν γνωστὸν πρωτοεργάτην  τῆς κατασκευῆς τῶν θεσσαλικῶν σιδηροδρόμων.

Ἐχρειάσθη τῆ ἀληθεία ὁ δεξιὸς νοῦς τοῦ κ. Κηρύκου, ἡ παροιμιώδης φιλεργία τοῦ μεθ’ ὅλον τὸν κίνδυνον, εἰς ὅν ἐξέθεσε τὴν πολύτιμον ὑγείαν του, ὅπως ἀποκαθάρη ὅλην τὴν ἰλύν, ἡν ἡ ἀλλοφροσύνη τοῦ οἰκτρῶς τερματίσαντος τὸν βίον Κοστονόβλ εἶχεν ἐπισωρεύσει εἰς τὲ τὰς λεπτομερείας τῆς κατασκευῆς τῆς γραμμῆς αὐτῆς, ὡς καὶ τὴν ἐν γένει διοίκησιν τῶν θεσσαλικῶν σιδηροδρόμων, ἴνα ἡ γραμμὴ αὔτη τόσον ἐντελὴς καὶ εὐπαρρησίαστος παραδοθῆ εἰς τὴν χρῆσιν τοῦ κοινοῦ.

Φόρον εὐγνωμοσύνης τοῦ Πηλιορειτικοῦ λαοῦ ἀποτίοντες, μνημονεύομεν μεθ’ ὅσης ἠμὶν δυνάμεως τοῦ ὀνόματος τοῦ κ. Κηρύκου, ὅστις κατὰ τὸ πεντάμηνον διάστημα τῆς ἐδῶ διαμονῆς του, τόσον τελεσφόρως καὶ τόσον φιλοπόνως εἰργάσθη. Εἰς ἄλλους βέβαια ἐναπόκειται νὰ ἀποδώσωσιν αὐτῶ τὴν ὀφειλομένην ἠθικὴν ἀμοιβήν. Εἰς ἡμᾶς δὲν μένει ἢ ἐξαίροντες τὸ συντελεσθὲν ἔργον νὰ ἐκφράσωμεν τὴν λύπην μας ἐπὶ τῆ ἐκ τῆς πόλεώς μας καὶ τῆς διευθύνσεως τῶν Θεσσαλικῶν σιδηροδρόμων ἀποχωρήσει του, λύπην, ἢν ἐκτὸς ἡμῶν ἐξεδήλωσε καὶ ὅλη ἡ ἔγκριτος ἐνταῦθα κοινωνία, καὶ ἰδίως τὸ προσωπικὸν ὁλόκληρόν της ἐταιρίας, ὅπερ κατὰ τὴν πρὸ ὀλίγων ἡμερῶν ἀναχώρησιν τοῦ κ. Κηρύκου ἀθρόον προέπεμψεν αὐτὸν μέχρι τοῦ ἀτμοπλοίου, ἐκδηλοῦν λύπην τέκνων ἀποχωριζομένων φιλοστόργου καὶ πολυφιλήτου πατρός.