Περί «βαΐων»

Βεβαίως και σήμερα (Κυριακή των Βαΐων) πήραμε τα «βάια» των «εντός του ενιαυτού νυμφευμένων»! 

Οι φοίνικες και τα βάια που μοιράστηκαν σήμερα στους ναούς, έχουν σχέση με το Ευαγγέλιο που λέει πως Τον υποδέχτηκαν μετά "βαΐων και κλάδων" (εννοείται φοινικιάς). 
Εδώ στην περιοχή μας παλιότερα φοίνικες δεν υπήρχαν. Υπήρχαν ανέκαθεν βαγιές. Μ’ αυτές έφτιαχναν τα μπουκετάκια οι "βαϊουν'φάδες"! Οι φοίνικες ήρθαν εδώ τέλος του 19ου αρχές του 20ου αιώνα από τους Αιγυπτιώτες (Πηλιορείτες στην Αίγυπτο) και μ' αυτά στόλισαν τα λεχωνίτικα κλπ αρχοντικά τους. Στο υπόλοιπο ανατολικό ή ορεινό Πήλιο δεν υπήρχαν, καθότι λόγω παγετών ξηραίνονταν. Σ’ όλη τη Μεσόγειο και στα νησιά του Αιγαίου ευδοκιμούσαν πάντα. Γι’ αυτό και τα πλεκτά σταυρουδάκια φοινικιάς στα νότια!

Ας δούμε κάποιες φράσεις που λέγονται εδώ στο Πήλιο: 
1. «Τα πήρι τα βάια τ’» (=για κάποιον/α που αντιμετωπίζεται ριζικά με λόγια, αποστομώνεται ή διώχνεται, τον/την ρούμπωσε, του/της τάριξε χοντρά. (Περιφραστικά στην πιο απλή εκδοχή: Κάποιοι παίζουν χαρτιά στο μαγαζί κι ο ένας νικά κατά κράτος. Ο ηττημένος το αμφισβητεί. Ο νικητής απαντά: «Αφού τα πήρι(ε)ς τα βάια σ', τι θέλ’ς τωραϊά;») 
2. «Δεν έχ’ καλά βάια» ή «Δεν τουνι γλιέπου να έχ' καλά βάια», εννοεί πως δε θα φτάσει ως των ...Βαΐων! Πιθανόν να εννοεί η φράση και πως δεν θα φτάσει κάποιος σε καιρό γάμου για να δέσει βάγια (θα τον προφτάσει ο θάνατος κι όχι ο γάμος).
Ίσως όμως ν’ άρχισε να λέγεται και για τους ανύπαντρους αδελφούς που γινόντουσαν «γι(ε)ρουντουπαλίκαρα», περιμένοντας όλες τις αδελφές να παντρευτούν πρώτα και στο τέλος οι ίδιοι, σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο. Οπότε ούτε γαμπροί γινότανε ούτε και βάια δένανε!
3. «Ντιπ, βαϊά είνι» που σημαίνει πως τα ελαιόδεντρα είναι πλήρη ανθού- «μούκρου», όπως οι βαγιές που πάντα έχουν άφθονα άνθη που επίσης πάντα «τα δεν’νι(ε) ούλα», φτιάχνοντας άπειρα «βαγιοκούκουτσα» (καρπούς). Δηλαδή γονιμοποίηση και ευκαρπία (αφθονία καρπού). Συμβολικός παραλληλισμός και στα νιόπαντρα (γονιμότητα>ευτεκνία -πολυτεκνία), λοιπόν.