Το Καρταλέικο

Το Καρταλέικο σπίτι στην Τσαγκαράδα. 

Αντιγραφή από ΣΚΟΡΠΙΕΣ ΘΥΜΗΣΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΜΟΥ- Θεμιστοκλής Καρτάλης, 1964.

[…] Γιος ενός απ’ αυτούς πιθανώς του Αποστόλη ή ίσως του Γιάννη Καρτάλη(1740-1800) ήταν ο Γεώργιος ο Β΄εγγονός του πρώτου αναφερόμενου ως γενάρχη.

Από κάτι Τούρκικα κιτάπια που βρέθηκαν στο σπίτι της Τσαγκαράδας και μετά χάθηκαν μαζί με άλλα ντοκουμέντα (διαθήκες, προικοσύμφωνα, πωλητήρια κλπ.) φαίνεται ότι έζησε μεταξύ των ετών 1760 και 1880. Φέρεται ως κτίσας το σπίτι της Τσαγκαράδας που βρίσκεται στη συνοικία των Ταξιαρχών επάνω στα θεμέλια του παλαιού σπιτιού. Υπήρχε πλάκα εντοιχισμένη η οποία έγραφε ΑΝΩΚΟΔΟΜΗΘΗ 1798. Το ίδιο σπίτι αργότερα, στα 1837 νομίζω το ξανάχτισε ο παππούς ο Χατζηαντώνης. Ο τόπος εκεί γέρνει και φαίνεται ότι περιοδικά έπρεπε να χτίζεται το σπίτι ξανά για να μην πέφτη Το σπίτι αυτό στεκόνταν όρθιο με ρωγμές φυσικά και με φουσκωμένο τον μπροστινό τοίχο έως τα 1954 οπότε λόγω των ζημιών που υπέστη από τούς σεισμούς και τις καθιζήσεις του εδάφους, η οικογένεια το κατεδάφισε και σήμερα (1965) δεν υπάρχουν παρά μόνον τα θεμέλια.

Ως κτίριο είχε τη κλασσική μορφή των Πηλιορείτικων σπιτιών της εποχής εκείνης. Τρίπατο με τοίχους πάχους ενός μέτρου και πλέον. Στο ισόγειο ήταν οι αποθήκες για σιτάρια, λάδια και λοιπά τρόφιμα. Στο δεύτερο πάτωμα οι βοηθητικοί χώροι, η τραπεζαρία και το χειμωνιάτικο. Στο τρίτο τα υπνοδωμάτια και το σαλόνι, τον οντά όπως το αποκαλούσαν τότε. Τα δύο πρώτα πατώματα είχαν πολύ μικρά παράθυρα και λιγοστά με σιδερένια κάγκελα γι’ ασφάλεια. Η κεντρική πόρτα από χονδρά ξύλο καστανιάς επενδεδυμένη με σίδερο για περισσότερη σιγουριά. Άνοιγε δε με ένα τεράστιο κλειδί. Πολεμίστρες στους τοίχους και ειδικές τρύπες, από τις οποίες σε περίπτωση επιθέσεως από πειρατές έχυναν οι ένοικοι ζεματιστό λάδι στα κεφάλια των επιδρομέων. Η σκεπή όπως όλων των σπιτιών του Πηλίου σκεπάζεται με πλάκες πέτρινες από το χωριό Πρόπαν -ποτέ με κεραμίδια.[…]