Δανιήλ Μάγνης

Δανιήλ Μάγνης, ο Αγιολαυρεντίτης

Προσωπικότητες αγιολαυρεντίκες στους προηγούμενους αιώνες στα γράμματα έχουμε αρκετές. Ήδη κάναμε αναφορά στους Ζήση Θεοδοσιάδη-Παχάρνικο (ΕΔΩ) και στον Σωκράτη Βαμβάκο (ΕΔΩ). 

Τώρα θ’ ασχοληθούμε με τον μεγάλο δάσκαλο, λόγιο και Φιλικό Δανιήλ Μάγνη

Γεννήθηκε στα 1769. Το επώνυμό του μάλλον ήταν Κέκιας. Αν κρίνουμε απ' την μετανάστευσή του για σπουδές, φαίνεται πως καταγόταν από εύπορη οικογένεια. Ο επίσης αγιολαυρεντίτης Ζωσιμάς Εσφιγμενίτης, (ΕΔΩ) αναφέρει πως αυτό το επώνυμο υπήρχε στο χωριό, αλλά δεν υπάρχει πια. Για Σταμούλη και Απόστολο Κέκια, αναφέρει ο Ζωσιμάς. Μάλιστα ο πρώτος Κέκιας, στα 1795 έφερε την κάρα του Αγίου Αποστόλου του Νέου στο χωριό (ΕΔΩ). Πολλά στοιχεία για την οικογενειακή του κατάσταση δεν υπάρχουν, ούτε κι ο Ζωσιμάς αναφέρει. Ο ίδιος ο Δανιήλ άλλαξε το επώνυμό του και το έκανε Μάγνης, κατά την τότε συνήθεια των λογίων.

Ο Δανιήλ έμαθε τα πρώτα γράμματα στο χωριό και μετά συνέχισε στη σχολή της Ζαγοράς. Μετά πήγε στη Γερμανία και συμπλήρωσε τις πολυετείς σπουδές του. Όταν αποφοίτησε πήγε στα Αμπελάκια της Όσσας και δίδαξε για 2 ή 4 χρόνια στα 1806 ή στα 1814. Αμέσως μετά οι συγχωριανοί του τον κάλεσαν να διδάξει στα παιδιά τους. Αυτός ανταποκρίθηκε και δίδαξε στο εκεί σχολείο [Φιλοσοφική (!) σχολή του Νεοφύτου] που είχε έδρα στο ξωκλήσι-μετόχι του Αγίου Νικολάου. Αργότερα στα 1816 αναλαμβάνει σχολάρχης του ίδιου σχολείου, που στο μεταξύ, μεταφέρθηκε στο χωριό.

Ήταν ο «σοφός Αγιολαυρεντίτης» παρόλο που οι συγχωριανοί του, του έβγαλαν το παρατσούκλι «Ψόφος»! Τότε, οι αντίπαλοι του Διαφωτισμού, έκαναν τέτοιες κινήσεις. Μάλλον αυτό προήλθε από το σοφός>σόφος>ζόφος(= σκοτάδι)>ψόφος! Αλλά κι οι Πηλιορείτες έχουν μέσα τους την τάση ή ελάττωμα για σκώμμα, ειρωνεία, εμπαιγμό, χλευασμό...και τη δημιουργία παρατσούκλιών.

Στα 1821 αναγκάστηκε να φύγει. Κάποιος κακεντρεχής αγιολαυρεντίτης τον κατηγόρησε στους Τούρκους πως δρα συνωμοτικά εναντίον του κράτους. Αυτό έκρυβε μια δόση αλήθειας, αφού ο Δανιήλ ήταν φλογερότατος Φιλικός και μυούσε στην επαναστατική ιδέα κι άλλους συμπατριώτες του. Το βράδυ της λειτουργίας των Χριστουγέννων αποχαιρέτισε τους συγχωριανούς του στο ναό λέγοντας: «Εγκαταλείπω την φιλτάτην μου πατρίδα εξαιτίας αυτού του Ιούδα» κι έδειξε τον Ζήση Αλεξίου!

Φεύγοντας απ’ το Πήλιο, πηγαίνει στη Βενετία. Εκεί γνωρίζεται με το διάκονο και λόγιο Κων. Τυπάλδο, τον μετέπειτα πρώτο σχολάρχη της Θεολογικής Σχολής Χάλκης (1844-64).

Τα χρόνια εκείνα πρόεδρος της ελληνικής κοινότητας Βενετίας ήταν ο ζαγοριανός Αλεξ. Νικολαΐδης. Αυτός τον βοήθησε να πάρει υποτροφία από τον άγγλο λόρδο Γκίλφορντ, φιλέλληνα, ιστορικό και ιδρυτή της Ιόνιας Ακαδημίας Κέρκυρας, για θεολογικές σπουδές στο πανεπιστήμιο της Μπολώνια. Σκοπός του λόρδου ήταν να διδάξει στην Ακαδημία ο Δανιήλ, αλλά στα 1827 πέθανε, οπότε ναυάγησε το σχέδιό του. 

Εντωμεταξύ ο Δανιήλ χειροτονήθηκε διάκονος, αλλά ακριβώς πότε και πού, μας είναι άγνωστο.

Παρέμεινε ελάχιστα στη Βενετία και μετακόμισε σπουδάζοντας θεολογία, στην Ακαδημία του Κάρλοβιτς (Karlóca Κροατίας) της τότε Ουγγαρίας. Εκεί έμεινε από το 1826 ως το 1831, μαθαίνοντας σλάβικα κοντά στους πολλούς Ρώσους θεολόγους.

Στα 1831 βρίσκεται στο Λιβόρνο της Ιταλίας ως τα 1833 και διδάσκει στο εκεί σχολείο. 

Επίσης στα 1834 εκδίδει στη Βενετία το «ΛΕΞΙΚΟΝ- ΙΣΤΟΡΙΚΟΜΥΘΙΚΟΝ ΚΑΙ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟΝ».

Ο ίδιος στη Βενετία πάλι είχε εκδώσει τη «Λατινικήν Γραμματικήν». Ανέκδοτο έργο του έμεινε τα «Λατινικά στοιχεία» «…δια την έλλειψιν των εις τον τύπον απαιτουμένων εξόδων» όπως γράφει ο ίδιος!

Στα 1856, γράφει ο Ζωσιμάς, πως είχε τυπώσει και «Γραμματικήν»

Από τον Οκτώβριο του 1839 ως τις 14 Ιουνίου 1840 είναι Δ/ντής στην Εμπορική Σχολή της Χάλκης στην Πόλη. Το πότε ακριβώς πήγε εκεί, δεν το γνωρίζουμε. Θα τον συναντήσουμε όμως μετά στα 1845, Σχολάρχη για μια τριετία στην Αθωνιάδα Σχολή στο Αγιονόρος. Τα ενδιάμεσα χρόνια 1840-45 και 1848-53, ίσως επανήλθε στον Άγιο Λαυρέντη.

Ο ίδιος διορίστηκε διευθυντής της Μεγάλης του Γένους Σχολής για μια πεντάμηνη περίοδο από 1 Νοεμβρίου1853 ως 1 Απριλίου 1854.  Έφυγε παραιτούμενος, μαζί με άλλους Κωνσταντινουπολίτες, «λόγω πολιτικών ανωμαλιών», πηγαίνοντας στην Αθήνα, όπου τον συναντά ο οπλαρχηγός συμπατριώτης του Δημήτριος Διανέλλος.

Στα επόμενα δύο χρόνια ως το θάνατό του στα 1856, επανερχόμενος πάλι στην Κων-πολη, ζει εκεί.

Όπως είδαμε απ’ τη βιογραφία του ο Δανιήλ Μάγνης ο Αγιολαυρεντίτης, ήταν ένας φλογερός δάσκαλος και πατριώτης. Κατατάχτηκε στη «χορεία» των μεγάλων δασκάλων του Γένους. Ήταν ένας ευφυής, δραστήριος, εργατικός κι ευρυμαθής λόγιος που δόξασε το χωριό του και το Πήλιο. Συγχρόνως, βοήθησε με τη συγγραφή του και τη διδασκαλία του το Γένος και τη νεολαία του.  

Απόκομμα από τον Πρόλογο του Λεξικού

(*) Τον προσδιορισμό Μάγνης(=από τη Μαγνησία) και Θετταλομάγνης(Θετταλομαγνησία=Πήλιο) τον συναντούμε και σ’ άλλους λόγιους όπως  τον Νικόλαο Μάγνη που έγραψε για την περιοχή, τον Ιωσήφ Μάγνη από τη Μ. Ασία και  τους Κων-νο και Γεώργιο Σακελλαρίδη.  Ο πρώτος όμως που υπέγραφε με τον προσδιορισμό «Μάγνης» ήταν ο Δανιήλ (Δημήτριος) Μάγνης. Αυτός ήταν συνομήλικος με τον Ζ. Παχάρνικο.

Πηγές:

-«Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΑΓΙΟΣ ΛΑΥΡΕΝΤΙΟΣ ΤΟΥ ΒΟΛΟΥ» Σωκράτους Βαμβάκου, Αθήναι 1927, σελ. 34

- «Εξέχουσαι φυσιογνωμίαι εν Πηλίω & Βόλω, κατά την ΙΘ΄ εκατονταετηρίδα» - Δ. Ξενάκη -Βόλος 1933

-«ΜΑΓΝΗΣΙΑ» ΕΚΠΟΛ, Βόλος, σελ. 97,  τχ 4 ,2005. Άρθρο του Αθ. Καραθανάση «Λόγιοι εξ Αγίου Λαυρεντίου –Ένα σχεδίασμα».

-Εφημερίδες
-«ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΛΑΥΡΕΝΤΙΟΥ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ», Ζωσιμά Εσφιγμενίτη, 1901 

-Λεξικό Δανιήλ. Μάγνη.