Γεώργιος Δημόπουλος

Γεώργιος Δημόπουλος 
(αρχείο Νικ. Μαστρογιάννη)

Ο Γεώργιος Δ. Δημόπουλος,

υπήρξε ένας πρωτοπόρος επενδυτής και εργοστασιάρχης της προπολεμικής εποχής στα Άνω Λεχώνια.

Ήταν γιος του Δημητρίου Δημόπουλου, της γνωστής καραμπασιώτικηςοικογένειας. Είχε τρία ακόμη αδέλφια. Το Νικόλαο (αγρότη & έμπορο φρούτων), τον Λεωνίδα (αγρότη) και τον Κων-νο (φοιτητή της Εμπορικής).

Κων. Δημόπουλος

Αριστερα Κων-νος Αρκουδογιάννης
& δεξιά  Κων. Δημόπουλος

 Ο Νικόλαος έζησε στα Άνω Λεχώνια, ο Λεωνίδας στον Άγιο Βλάσιο και ο Κων-νος στο Βόλο και στην Αθήνα όπου πέθανε σε νεαρή ηλικία από αφροδίσιο νόσημα. Ήταν συμφοιτητής με τον Κων-νο Αρκουδογιάννη μετέπειτα καθηγητή της Εμπορικής Θεσ/νίκης και δωρητή της Κοινοτικής βιβλιοθήκης Αγ. Βλασίου.

Ο Γιώργος, νεαρός σε ηλικία 14 ετών, ξενιτεύτηκε στη Νότια Αφρική -Νοτιοαφρικανική Ένωση- όπου και έμεινε κοντά σε κάποιο θείο του πολλά χρόνια πλουτίζοντας .

          

Ιφιγένεια συζ. Γ. Δημόπουλου
(αρχείο Νικ. Μαστρογιάννη)

 Ήταν σύζυγος της δραστήριας επίσης Ιφιγένειας Σοφοκλή Αλπάκη, που ήταν το δεξί του χέρι στις επιχειρήσεις.

Ήταν καλλίφωνος και βροντόφωνος και βοηθούσε στο ψαλτήρι της εκκλησίας, διαβάζοντας τα Αναγνώσματα. Το ίδιο καλλίφωνος ήταν κι ο Καραμπασιώτης πατέρας του, που είχε το προσωνύμιο «Λαλιώτης».

Το εργοστάσιο Γ.Δημόπουλου στη ρεματιά Κουφάλας
με τις παλιές αποθήκες του ΣΠΟΛΚ, κάτω από το δρόμο
που οδηγεί στον Αϊ-Βλάση.
Ο οικισμός, είναι ο προσφυγικός συνοικισμός Άνω Λεχωνίων
και δυσδιάκριτο πίσω από τον πλάτανο το σπίτι Δημόπουλου.

Επιστρέφοντας στα Λεχώνια αγόρασε το κτιριακό συγκρότημα του ΣΠΟΛΚ (ΕΔΩ) από την Εθνική Τράπεζα που το είχε κατασχέσει, αφού ο συνεταιρισμός είχε πτωχεύσει, στα 1934. Τότε αγόρασε και τη γύρω περιοχή, όπου πάνω απ’ το εργοστάσιο έχτισε το υπάρχον και σήμερα πέτρινο σπίτι του, σε σχέδια του βολιώτη αρχιτέκτονα μηχανικού Μήτσου Κασσιόπουλου, με μαστόρους τους λεχωνίτες Παναγιώτη-πατέρα και Θόδωρο-γιο Ζουμπούλη. (Ο τελευταίος ήταν και ψάλτης στα Λεχώνια) . Σ’ αυτό το σπίτι έπεσε και η πρώτη τσιμεντένια «ταράτσα» στα Άνω Λεχώνια!  

Σοφοκλής (Λάκης) Γεωρ. Δημόπουλος
(αρχείο Νικ. Μαστρογιάννη)

Βέβαια την ίδια εποχή μπορούσε να αγοράσει πολλά ακίνητα ή κτήματα στο Βόλο και τα Λεχώνια. Αυτός προτίμησε να επενδύσει πολλές χιλιάδες χρυσές λίρες δραχμοποιώντας τες (2.000.000 δραχμές) δημιουργώντας στα ήδη υπάρχοντα κτίρια: 

α) εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής και δίκτυο διανομής ρεύματος στα Άνω Λεχώνια,

β) αλευρόμυλο, γ) λαναριστήριο, δ) παγοποιείο και ε) τον κινηματογράφο «ΦΡΥΝΗ» (ΕΔΩ).

Τα κτίρια τα ανακαίνισε και εκποίησε κάποια υλικά από τον παλιό Συνεταιρισμό, όπως τον τεράστιο λέβητα και τα άλλα μπακιρένια καζάνια. (Η μεταφορά του τεράστιου ατμολέβητα στο εργοστάσιο του ΣΠΟΛΚ, με τότε πρόεδρο το Γεωργ. Λιβανό, έγινε με δημοτικό οδοστρωτήρα τον Απρίλιο του 1924! Αυτόν τον  πούλησε 1000000 δρχ ο Δημόπουλος.)

Το μεγάλο όμως για τότε έργο που έκανε, ήταν η υδρομάστευση των πηγών με μικρό φράγμα του ποταμού Κουφάλας, στην περιοχή Τζοάνη. 

Ο υδραύλακας στους Αγ. Αναργύρους

Επίσης το συνοδό έργο, ο τσιμεντένιος χτιστός αγωγός μεταφοράς του νερού ως το εργοστάσιο, που περνά από τη δυσπρόσιτη περιοχή του Παλιόκαστρου και από το ναΐδριο των Αγίων Αναργύρων. Ο ίδιος υδραύλακας ως τα σήμερα χρησιμοποιείται για την άρδευση του μεγαλύτερου μέρους των αγροκτημάτων των Άνω Λεχωνίων.

Εκεί στα κτίρια της ρεματιάς όπου παλιά υπήρχε ο Μπας μύλος του Νικολάου Μυλιώνη και μετά του Αποστόλου Κοκοσλή, ακριβώς δίπλα τους, κάθε Πρωτομαγιά (ΕΔΩ) μαζεύονταν Λεχωνίτες και Βολιώτες γλεντώντας, δημιουργήθηκε για πολλά χρονιά μια επιχείρηση πρωτοποριακή για το χωριό. Για πολλά χρόνια ο μύλος Δημόπουλου άλεθε τα στάρια που έφερναν οι χωρικοί απ’ τον κάμπο. Στην περίοδο της Κατοχής, πάλι άλεθε τα λιγοστά δημητριακά της περιοχής ή αυτά που προέρχονταν από ανταλλαγή με λάδια.
Ο χώρος του εργοστασίου κατά την περίοδο της Κατοχής, χρησιμοποιήθηκε ως αίθουσα συνεδρίασης της ΕΠΟΝ με πρόεδρο τη γνωστή Αθηνά Καλαμακιώτου. (ΕΔΩ) Βέβαια ο Δημόπουλος δεν είχε κάποια σχέση μ’ αυτό και με τις αντιστασιακές οργανώσεις κι είναι άγνωστο πώς και γιατί παραχώρησε το χώρο του.

Τη δεκαετία του ‘30 ξεκίνησε και η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος με υδροστρόβιλους. Το ρεύμα το διέθετε στα σπίτια του χωριού, που ήταν κυρίως πάνω σε κεντρικούς δρόμους καθώς και στο φωτισμό κεντρικών του σημείων, σε περιορισμένο βέβαια επίπεδο. (Γνωστή είναι η υπάρχουσα σιδερένια κολώνα στο κέντρο του χωριού, απομεινάρι εκείνης της εποχής, όπου πάνω της οι κατακτητές Γερμανοί και οι συνεργάτες τους, κρέμασαν τρεις άντρες στις 12-5-1944).

Η ιστορική κολόνα-μνημείο στο σταθμό
(από το Google-Street View)

Ήταν το παλιό δίκτυο πριν τη ΔΕΗ που απομεινάρια του υπάρχουν ακόμη στο χωριό.  Τέτοια όμοια εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής υπήρχαν ακόμη σε Βόλο (σήμερα Παλιά Ηλεκτρική), Δράκια, Αϊ-Λαυρέντη(στις πηγές Αϊ-Γιάννη που ανατινάχτηκε από τους αντάρτες), Αργαλαστή κι αλλού. Η παραγωγή ρεύματος έγινε πάνω στα πρότυπα της παλιάς ηλεκτροπαραγωγής του ΣΠΟΛΚ με κίνηση της ρόδας από το νερό.

Στο παλιό κτίριο διακρίνονται οι μονωτήρες
των ηλεκτρικών καλωδίων παροχής ρεύματος,
από το παλιό λεχωνίτικο εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής . 

Επίσης υπήρξε συνεργασία με την Ηλεκτρική Εταιρεία Βόλου σε τεχνογνωσία και τους εγκαταστάτες ηλεκτρολόγους του Βόλου.

ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ, 16-1-1934

Παράλληλα με το  μύλο, λειτουργούσε και το λαναριστήριο (=εργαστήριο που κατεργάζεται-ετοιμάζει τα μαλλιά για κλώσιμο) που διαχειριζόταν η σύζυγός του. Λίγο αργότερα, δημιούργησε το παγοποιείο που προμήθευε πάγο τις παγωνιέρες των σπιτιών και τους πλανόδιους ψαράδες της περιοχής. Συγχρόνως λειτούργησε και τον κινηματογράφο με το όνομα ΦΡΥΝΗ, που και μετά το Δημόπουλο συνέχισε τη λειτουργία του με άλλους κινηματογραφιστές.

Η είσοδος του κινηματογράφου ΦΡΥΝΗ 

Γενικά ο Γ. Δημόπουλος υπήρξε για τα Λεχώνια ένας «εργοστασιάρχης» -μετά τους Κοκοσλήδες και τον ΣΠΟΛΚ- που ανέδειξε τον τόπο και έδωσε δουλειά σε πολλούς κατοίκους. Εκτός αυτού βοηθούσε όπως μπορούσε το χωριό.

Η πρώην κοινότητα Άνω Λεχωνίων έδωσε το όνομά του στον κεντρικό δρόμο που οδηγεί προς τον Άγιο Βλάσιο.

Η πρόσοψη σήμερα.
Διακρίνεται ο σωλήνας που έφερνε νερό στο παγοποιείο.

Παλιότερα, υπήρξαν κάποιες αναπτυξιακές προτάσεις για επαναλειτουργία του χώρου με αναπαλαίωση και δημιουργία νέας μικρής υδροηλεκτρικής μονάδας. Το σχέδιο όμως έμεινε …στα σχέδια!
Σήμερα, το μεγάλο κτίριο του Δημόπουλου έχει μείνει χωρίς στέγη, με τα μηχανήματα-απομεινάρια του εργοστασίου να σαπίζουν. Είναι πια θέμα για τους φωτογράφους ν’ απαθανατίζουν τα ερείπια και τους δημοσιογράφους να γράφουν άρθρα… (ΕΔΩ) 

Πηγές: 
1. Μαρτυρίες της νύφης του κ. Κλεονίκης Σ. Δημόπουλου και της κ. Ελένης Καραγιαννοπούλου, κόρης του Νικολάου Δ. Δημόπουλου.  
2. Εφημερίδες