Τα Λεχώνια, το Φάληρον του Βόλου κλπ

Ο  «υφηγητής της Αρχαιολόγίας εν τω Εθνικώ Πανεπιστημίω» Αλέξανδρος Φιλαδελφεύς, έγραψε το βιβλίο ΑΚΤΙΝΕΣ ΕΚ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ -Εντυπώσεις ταξειδιώτου. Τυπώθηκε «Εν Αθήναις» στο τυπογραφείο του Νικ. Ιγγλέση, στα 1897. 
Ο τίτλος τα λέει όλα. 
Εδώ παρακάτω θα δούμε το πανέμορφο κείμενο που αναφέρεται στο χωριό μας στα τότε Πέρα, σήμερα Άνω Λεχώνια. 

(Τονισμός και γλώσσα παραμένουν όπως στο πρωτότυπο). 

---------------------------------------------------

Τὰ Λεχώνια, τὸ Φάληρον τοῦ Βόλου. Ὁ κόλπος τῆς Γενεύης. Τὸ μεταξουργεῖον.

Τὰ Λεχώνια εἶνε τὸ Φάληρον τοῦ Βόλου, εἶνε τὸ Ραμλὶ του μᾶλλον, διότι ὁ Βόλος καὶ τὸ Πήλιον εἶναι χῶραι ... αἰγυπτιακαί. Ὁ Ρενᾶν μὲ ὅλην τὴν σοφίαν του πολὺ λανθάνεται λέγων ὅτι ἡ Αἴγυπτος δὲν ἔχει ὅρη. Ἐλησμόνησε τὸ Πήλιον, ὅπερ εἶνε ὅρος ... αἰγυπτιακὸν ! Τοσοῦτοι Αἰγύπτιοι κατεσκήνωσαν ἐπ’αὐτοῦ μετὰ τῶν χελιδόνων φεύγοντες καὶ αὐτοὶ πρὸς τὰ δροσερά του Πηλίου ἐνδιαιτήματα !

Τὰ Λεχώνια εἶνε ὅ,τι τὸ Λῖδο διὰ τὴν Βενετίαν καὶ τὸ Montreux διὰ τὴν λίμνην τῆς Γενεύης. Τὴν ἀναφέρομεν δὲ αὐτήν, διότι ἐκεῖθεν, ἀπὸ τῶν Λεχωνίων, δύνασθε νὰ στοιχηματίσητε  ὅτι ὁ πρὸ ἠμῶν Παγασητικὸς κόλπος εἶνε αὐτὸς ὁ κόλπος τῆς Γενεύης. Τοιαύτη καταπληκτικὴ ὁμοιότης ! Ἂλλ’ ἀναβῆτε πρὸς τὰς ὑπωρείας τοῦ Πηλίου, ἐκεῖ ἐπάνω πρὸς τὰ «Κυπαρίσσια», διότι ὁ κ. Κοκοσλῆς περιμένει…

Οἶον κάλλος, οἶον θέαμα ! Τί μέθη φύσεως ἐκεῖθεν καὶ μάλιστα ἀπὸ τοῦ Πύργου του !

Σπανίως ἐν τῷ βίω ἠσθάνθην τοιαύτην μαγείαν διὰ πανόραμα φύσεως καὶ ἐν τούτοις ὁ ὀφθαλμός μου εἶνε ἀρκετὰ ἠσκημένος ἐκ τοσούτων  ἤδη τοπογραφιῶν. Ἄλλως τε νομίζω ἀρκεῖ νὰ εἶνε τὶς Ἀθηναῖος διὰ νὰ γνωρίζη κάτι ἀπὸ τοποθεσίας, ἂν καὶ ὑπάρχουσι σατυροειδεῖς τινὲς Ἀθηναῖοι λόγιοι ἀγνοοῦντες ἀκόμη τὸν Ὑμηττὸν καὶ θέτοντες τὴν Παρνηθα εἰς τὴν θέσιν ἐκείνου... Ὥστε εἰς τὴν Ἑλλάδα καὶ μετὰ τὴν Γιγαντομαχίαν ἐξακολουθεῖ ἡ αὐτὴ δεινὴ τῶν ὀρέων μεταφορὰ καὶ ἀνακύλησις !

Ἀπὸ ἐκείνου τοῦ Πύργου τὸ θέαμα δὲν περιγράφεται μὲ μελάνην καὶ ἐπὶ χάρτου. Χρειάζονται μέλη, χορδαὶ καὶ τετράχορδα. Διότι δὲν εἶνε μόνον γραμμαὶ καὶ χρώματα, δὲν εἶνε μόνον σχήματα καὶ γραφικαὶ ἀπόψεις. Εἶνε πλέον τί τὸ πανόραμα ἐκεῖνο. Εἶνε πανάκουσμα καὶ παναρμόνιον συγχρόνως. Σᾶς ἀρέσει ἡ λέξις; - Ἀδιάφορον ! Ἀποβλέψατε εἰς τὸ νόημα, διότι ἐκφράζει τὸ πράγμα. Ὅταν ἵστασθε ἀπὸ τοῦ ἐξώστου τοῦ Πύργου τοῦ Κουκουσλῆ δὲν βλέπουσι μόνοι οἱ ὀφθαλμοί, ἀλλὰ καὶ τὰ ὦτα  κατακηλοῦνται ὑπὸ θειοτάτης τινὸς συμφωνίας, ἤτις μαγεύει ὡς μεγαλοπρεπεστάτης ὀρχήστρας μακρυνή ἀπήχησις.

   Ἀλλὰ καὶ ἔσωθεν ἔχομεν ἄλλου εἴδους θελκτικὸν θέαμα. Ἐνταύθα εἶνε ἡ σιγώσα καὶ τροφοδότις ἐργασία τῶν χειρῶν, ἤτις θέλγει καὶ συγκινεῖ. Σειρὰ κορασίδων 8, 10, 12 ἐτῶν, χωρικῶν μὲ ἁπλᾶς ἀγροτικᾶς περιβολᾶς ἐν μεγίστη τάξει καὶ μουσικῶ ρυθμῶ ἐκτυλίσσουσι καὶ ἀπομονούσι τὸν λεπτότατον μετάξινον μίτον ἐκ τοῦ κουκουλίου.

   Μετὰ τινὸς δὲ στρατιωτικῆς πειθαρχίας τελεῖται ἅπασα ἡ ἐργασία αὔτη ! Ἄνωθεν πρεσβυτέρα χωρικὴ ἱσταμένη ἐν ὢ μέσω, ὡς ἀπ’ ἄμβωνος ἱεροκῆρυξ, ἐποπτεύει τὰς κατωθεν μικρᾶς ἐργάτιδας. Τὸ δ’ ἐργαστήριον ὁλόκληρον διευθύνει καὶ ἐπιτηρεῖ μοναχός, γλυκυτάτης φυσιογνωμίας μὲ γένειον θὰ ἐλέγετε μετάξινον, τόσον εἶνε ἁπαλὸν καὶ λεῖον !

   Ὅταν περιφέρησθε ἀνὰ τὰ διάφορα τμήματα τοῦ ἐργοστασίου σχεδὸν δὲν πείθεσθε, ὅτι εὐρίσκεσθε ἐπὶ ράχεως ἑλληνικοῦ ὅρους, τοιαύτη ἐν πάσι κυριαρχεῖ τάξις καὶ εὐκοσμία !