Νταμούχαρη

Μεσούντος του Θέρους και της ραστώνης του και αναμένοντας τη γιορτή της Παναγίας, ένα ακόμη όμορφο κείμενο του Σταύρου Βασαρδάνη, γραμμένο στα 1978. 

Είναι από το βιβλίο του ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΑΡΓΟΝΑΥΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΕΝΤΑΥΡΩΝ, εκδόσεις ΟΜΗΡΟΣ , Βόλος 

(Αντιγραφή των σελ.74-77 σε μονοτονικό, χωρίς αλλαγές στην ορθογραφία)

ΝΤΑΜΟΥΧΑΡΗ

(Το Σαν Μικέλε του Πηλίου)

Μια από τις πιο γραφικές ακτές του ανατολικού Πηλίου είναι το λιμανάκι της Νταμούχαρης. Στην Νταμούχαρη μπορείς να πας από την Τσαγκαράδα ή από το Μούρεσι. Η κάθοδος από την Τσαγκαράδα, από το καλντερίμι, είναι μεγαλειώδης από απόψεως φυσικών καλλονών και θέας. 
Απέχει μιαν ώρα με το πόδι. Ελάτε αν θέλετε να κάνουμε μαζί αυτόν τον περίπατο, αξίζει τον κόπο. Μόνο πρέπει να ξεκινήσουμε πρωί για να ιδούμε την ανατολή τον ήλιου από τη Βίγλα. Η ανατολή του ήλιου, καθώς τη βλέπεις από τη ράχη της Βίγλας κατηφορίζοντας για την Νταμούχαρη, είναι κάτι πού γιομίζει ομορφιά την ψυχή και φτάνει ως την κατάνυξη. Και τότε δικαιώνεις τους αρχαίους προγόνους που ελάτρεψαν τον ήλιο για θεό: Στην αρχή ο ορίζοντας παίρνει ένα λευκό ρόδινο χρώμα απαλό. Είναι η ροδοδάκτυλη ηώς που προαναγγέλλει την εμφάνιση του θεού του φωτός... Σε λίγο το χρώμα γίνεται πιο φωτεινά κόκκινο και ξεπροβάλλει η πύρινη σφαίρα... Είναι ο Φοίβος (φωτεινός) Απόλλων, ο Θεός του φωτός που προβάλλει στη γη με το άρμα του, να σκορπίση τη χαρά, την ομορφιά, το φως. Ολόκληρος ο ορίζοντας της ανατολής κι’ η θάλασσα πνίγονται στο φως και στα χρώματα... Τα πουλιά μέσα στις φυλλωσιές υμνούν την ανατολή... Όλα τα ζωντανά πλάσματα χαιρετούν τον ήλιο που ανατέλλει... 
Ύστερα σιγά σιγά η αποθέωση αυτή των χρυσoρόδινων χρωματισμών και της ομορφιάς υποχωρεί... Ο ήλιος τώρα έχει ανέβει στον ορίζοντα και δεν μπορείς να τον κοιτάξης με γυμνό μάτι... Μπορούμε κι’ εμείς να ξεκινούμε από τη Βίγλα και να συνεχίσουμε την κάθοδό μας προς την Νταμούχαρη... εδώ η κλίση από το καλντερίμι γίνεται φοβερή, τόσο που σου προκαλεί δέος... Αν είσαι καβάλλα σε ζώο, ο αγωγιάτης ή θα σε κρατά σερνάμενο ή θα σε συμβουλεύση να κατεβής με τα πόδια... Κάτω στο βάθος, μπροστά στα πόδια σου, απλώνεται η αμμουδιά της παλαιάς Νταμούχαρης, πού φαίνεται από ψηλά ασπριδερή και δεν θέλεις πολύ για να αχνοϊδής τις νεράιδες του Ευριπίδη να χορεύουν πιασμένες από το χέρι καλό χορό, κρούοντας στη γης τα ωραία λευκά πόδια τους με τα αργυρά σαντάλια... Καθώς τις είδε ο ποιητής να χορεύουν στο γάμο του Πηλέα και της Θέτιδος. 
Τώρα πια κατεβαίνουμε το μεγάλο καγκιόλι, που είναι το τελευταίο και το πιο απότομο. Περνούμε το γεφυράκι και σε λίγο είμαστε στην Νταμούχαρη... Η αμμουδιά είναι ολοκάθαρη, στρωμένη με κάτασπρες στρογγυλές πέτρες... Τα νερά γαλάζια... Ένα καθαρό ζαφείρινο γαλάζιο, με εκπληκτική διαφάνεια. Όταν είναι μπουνάτσα, μπορείς να πάς μέσα στα βαθιά και να κοιτάς ολοκάθαρα το βυθό με όλο τον κόσμο των ψαριών, των θαλασσίων φυτών, των πετραδιών του... Χαίρεσαι να κολυμπάς στα πεντακάθαρα νερά της Νταμούχαρης... και τώρα πού τέλειωσες το μπάνιο σου, μπορείς να περάσης στο συνεχόμενο πλαϊνό λιμανάκι, για να απολαύσης το γεύμα κάτω από τη δροσερή σκιά της κληματαριάς του κύρ Στέργιου. 
Ψάρι της ώρας, μόλις το πιάσανε στο παραγάδι, ζωντανό ακόμα. Τυρί φρέσκο, πρόβειο και μαύρο μπρούσκο κρασί πηλιορείτικο... 
Η Νταμούχαρη έχει πολλά κτίρια μεγάλα, υπολείμματα παλιάς εποχής της ακμής του λιμανιού. Γιατί το λιμάνι αυτό άκμασε στα παλιά χρόνια. Ήτανε το επίνειο των χωριών του ανατολικού Πηλίου, απ’ όπου γινόταν όλο το εμπόριο του ακμαίου τότε πληθυσμού του Πηλίου. Μικρά Ασία, Ρουμανία, Ρωσία. Η Νταμούχαρη είναι το μοναδικό ασφαλές λιμάνι σ’ όλη τον τραχειά και αλίμενη αυτή πλευρά του ανατολικού Πηλίου. Πολλοί αρχαιολόγοι θέλουν να πουν πως εκεί κοντά ήταν αι αρχαίαι Μύραι. Όταν πέφτουν τα πελαγήσια μελτέμια και οι τραμουντάνες στο ανατολικό Αιγαίο, τα καΐκια αυτού πάνε και απαγκιάζουν... Η Νταμούχαρη αν επικοινωνούσε με αμαξιτό δρόμο με το κύκλωμα του Πηλίου, θα μπορούσε να γίνη σένα λιμάνι άπ’ το οποίο θα διοχετεύονταν άπ’ ευθείας στο Πήλιο τουρίστες με βαπόρια. Θα μπορούσε δηλαδή να γίνη το λιμάνι του Πηλίου από την ανατολικό πλευρά... Από απόψεως τόπου, το λιμανάκι είναι ένα γραφικό τοπίο γιομάτο ομορφιά και ρομαντισμό. Είναι μια βαθειά εσοχή της θάλασσας, που την περιβάλλουν γύρω γύρω ψηλοί βράχοι, κοφτοί, απότομοι, που ωστόσο το εύφορο χώμα του Πηλίου κατάφερε να δημιουργήση ανάμεσά τους μια βλάστηση αξιόλογη. Στη μια πλευρά τού λιμανιού, τη δεξιά, είναι ένα μεγάλο πέτρινο κτίριο, που σήμερα είναι το πανδοχείο του κυρ-Στέργιου, μα που στα παλιά τα χρόνια στέγασε μιαν ιστορία ρομαντική. Αν θέλετε μπορώ να σας διηγηθώ την τρυφερή αυτή ιστορία.

Λοιπόν, το αρχοντικό αυτό, καθώς μας το βεβαιώνει μια μαρμάρινη πλάκα που είναι εντοιχισμένη ως σήμερα, είναι Cleopatra's miramare. Το σπίτι της Κλεοπάτρας. Και το έχτισε ο Ι. Vainopoulos captain of Brit R. Navy. Ο κάπταιν Βαϊνόπουλος, λοιπόν, γυρίζοντας με τα καράβια του τις θάλασσες, ερωτεύτηκε την Κλεοπάτρα, μια κόρη από παλιά αριστοκρατική ρουμανική οικογένεια. Και μια σεληνοφώτιστη νύχτα την επήρε με το καράβι του την καλή και την έφερε στην Νταμούχαρη. Λένε πως η Κλεοπάτρα ήτανε πολύ ωραία και πώς ο κάπταιν την εζήλευε και την είχε κλεισμένη στο μεγάλο αυτό πέτρινο σπίτι. Ο καπετάνιος ταξίδευε στις μακρινές Θάλασσες και η ωραία Κλεοπάτρα την καρτερούσε μόνη στο πέτρινο σπίτι... Το πάθος του καπετάνιου για την αγαπημένη ήτανε μεγάλο, τυραννικό, απόλυτο. Η τρυφερή Κλεοπάτρα δεν το άνθεξε και πέθανε ένα μελαγχολικό δειλινό από μαρασμό. Ο καπετάνιος έθαψε την αγαπημένη του στην αντικρινή μεριά του λιμανιού, όπου ο τάφος της υπάρχει ως τα σήμερα. Αυτή είναι η μικρή ιστορία της Νταμούχαρης... Μια ιστορία που άρχισε με τον έρωτα στη μια άκρη και τέλειωσε στην άλλη πλευρά του λιμανιού κάτω από μια μαρμάρινη πλάκα, όπου φυτρώνουν σήμερα επάνω της αγριολούλουδα με χαρούμενα χρώματα... Και πλάι στη φυλλωσιά κελαηδούν τ’ αηδόνια την άνοιξη για να μας πουν πως έτσι τελειώνουν ύλες οι ανθρώπινες ιστορίες. όποιες κι’ αν είναι, είτε μικρές είτε μεγάλες.

Στην άκρη άπ’ το δεξιό βραχίονα υψώνεται ένας κοφτός βράχος και στην κορφή του είναι λείψανα από παλιό φρούριο. Είναι το Κάστρο, καθώς το αποκαλούν οι ντόπιοι. Ανεβαίνοντας στην κορφή του κάστρου, έχεις ψηλά τη θέα του Αιγαίου, μια θέα μεγαλειώδη. Τα βράχια είναι κοφτά, απότομα και στο βάθος σπάζουν αφρίζοντας τα κύματα, σαν τα δέρνουν οι άνεμοι με βουή και αντάρα... Και φτάνει ως πάνω σε σένα ο αχός. Και οι λευκοί γλάροι, με σίγουρο πέταγμα, πετούνε πάνω στ’ αφρισμένα κύματα από κορφή σε κορφή, αγγίζοντας θαρρείς τις κορφές τους με τα λευκά φτερά. Η εικόνα είναι από κείνες πού κάνουν τον ψυχή να γεμίζη από ελαφράδα και ν’ αναζητά φτερά και πετάγματα. Σου έρχεται στο νου το Σαν - Μικέλε, καθώς το περιγράφει ο Άξελ Μούντε στο ξακουστό «Χρονικό του». Οι τόποι αυτοί όπου κατοικεί η ομορφιά, είναι οι τόποι που λαχταρά κάθε ανθρώπινη ψυχή να χτίση το Σαν Μικέλε της...