Κατά την ιδίαν πεδινήν οδόν μίαν ώραν προβαίνοντες (απὸ το Βόλο), ερχόμεθα εις τα Λεχώνια. Αυτά κείνται επί μιας με χωράφια, αμπέλους, κήπους νεραντζίων, κίτρων και άλλων διαφόρων οπωρίμων δέντρων φυτευμένης πεδιάδος...

(Νεωτάτη της Θεσσαλίας Χωρογραφία-Ιωάννης Αναστασίου Λεονάρδος, 1836)

Π Ρ Ο Σ Ο Χ Η ! Μπορείτε να αντιγράφετε κείμενα κ.ά. από το ιστολόγιο. Αυτό, ΔΕΝ αποκλείει αναφορά στην ΠΗΓΗ. - Φωτογραφίες άλλων να μην ΑΝΤΙΓΡΑΦΟΝΤΑΙ - Ιδιωτικά αρχεία να ΜΗΝ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟΝΤΑΙ.

Τρίτη 14 Οκτωβρίου 2014

Θρησκευτικές δοξασίες

Κάποια απ' αυτά που πίστευαν οι κάτοικοι παλιότερα στα Λεχώνια και στην περιοχή μας:
1. Στις 15 Δεκεμβρίου γιορτάζουν μεγαλόπρεπα τον Άγιο Ελευθέριο, οι εγκυμονούσες γυναίκες. Κι αυτό γιατί πιστεύουν πως ο άγιος Ελευθέριος θα τις βοηθήσει να «λευτερωθούν» καλά. Δηλαδή η γέννα τους, να είναι χωρίς προβλήματα. Από εδώ προέρχεται κι η ευχή στις έγκυες «Καλή ξε-λευτεριά»! Πολλές φορές κι οι οικείοι της εγκύου, δεν πήγαιναν για δουλειά εκείνη τη μέρα!
2. Την 1η Φεβρουαρίου που είναι η γιορτή του Αγίου Τρύφωνα γιορτάζουν οι γεωργοί και έχουν τον Άγιο για προστάτη τους. Εκκλησιάζονταν και τελούσαν αγιασμό. Κι εδώ πίστευαν πως ο Τρύφων προστατεύει τα «τρυφερά» δηλαδή τα φυτά! Αν η παραγωγή δεν πήγαινε καλά, τότε αιτία ήταν πως δεν «σήκωσαν ύψωμα» ή δεν έκαναν «αρτοκλασία» τη μέρα της γιορτής!
3. Τη γιορτή της Αναλήψεως όλοι οι κάτοικοι των χωριών που ήταν κοντά στη θάλασσα, κατέβαιναν στο γιαλό και βρέχανε τα πόδια τους ή κάνανε μπάνιο. Αυτό πίστευαν πως με τη βοήθεια του Χριστού που ανέβαινε στους ουρανούς, θα «έπαιρνε και τα πάθια» τους  μαζί.  Έτσι θα απαλλάσσονταν απ’ αυτά τα σωματικά  πάθη! Το ίδιο συνεχίζει να γίνεται ως σήμερα σαν έθιμο. Είναι το «πρώτο μπάνιο» της χρονιάς αφού συνήθως η γιορτή της Ανάληψης  βρίσκεται χρονικά στην αρχή του καλοκαιριού!
4. Κάποιες γριές, συνήθως γιαγιάδες των μελλονύμφων εγγονιών τους, έφερναν τα εσώρουχα των νέων (βρακιά!) να λειτουργηθούν κρυμμένα κάτω απ’ την Αγία Τράπεζα! Πίστευαν, πως η χάρη του Θεού θα έρθει στους νεόνυμφους και θα φτιάξουν …αγόρια!
5. Όταν κάποιος έπαιρνε μια καινούρια εικόνα για το εικονοστάσι του σπιτιού του, αυτή έπρεπε να πάει στην εκκλησία και στο Ιερό, να παραμείνει εκεί για σαράντα  μέρες για να  «λειτουργηθεί!
6. Ένα άλλο γνωστό ως τα σήμερα έθιμο, είναι η γονυκλισία κάτω απ’ το Ευαγγέλιο, μπροστά στον ιερέα όταν αυτός  διαβάζει την εκάστοτε ευαγγελική περικοπή. Πίστευαν πως όσο κοντύτερα βρίσκεται κάποιος στο Ευαγγέλιο, τόσο καλύτερα δέχεται το θείο λόγο!
7. Πίστευαν στα τάματα, γι’ αυτό και πάντα πήγαιναν αυτά που «έταζαν» στον Άγιο. Μεταξύ αυτών των ταμάτων ήταν και το λάδι (χρήσιμο για τα καντήλια, αλλά και για τους άμισθους τότε ιερείς) που αφθονούσε στο Πήλιο. Αυτό γιατί άκουγαν το «έλεον ειρήνης» (=αγαθό της ειρήνης) και το ταύτιζαν με το «έλαιον» της ελιάς!
8. Το ρύζι είναι ένα υλικό που έριχναν και ρίχνουν στους γάμους πάνω στους νεόνυμφους. Οι άνθρωποι πίστευαν στο «καλό ριζικό» της νέας οικογένειας ευχόμενοι «Καλορίζικα». Έτσι έχουμε τη σχέση: ριζικό > ρίζα> ρύζι!
9. Στις  11 Φεβρουαρίου που γιορτάζει ο άγιος Βλάσης και το ομώνυμο χωριό, πίστευαν πως κάποτε με επιδημία χολέρας, γυριζε τη νύχτα με το φανάρι του ο ίδιος ο άγιος και «μάζιψε τ’ν αρρωστιά». Από τότε είναι ο άγιος που παίρνει τη χολέρα!
10. Στις 16 Δεκεμβρίου γιορτάζει ο άγιος Μόδεστος. Είναι ο προστάτης των ζώων και ειδικά των «αροτριώντων κτηνών»  των ζώων δηλαδή που οργώνουν. Οι χωρικοί πίστευαν και πιστεύουν πως επειδή ο άγιος τους βοηθά προστατεύοντας τα άκρως αναγκαία ζώα τους, γι’ αυτό τη μέρα της γιορτής του, δεν εργάζονται. Προσφέρουν στα ζωντανά τους άρτους διαβασμένους και τα ραντίζουν με αγιασμό!
11. Ο  άγιος Φανούριος που γιορτάζει στις 27 Αυγούστου ήταν για τα «χαμένα» αντικείμενα, θεωρώντας πως θα τα «φανερώσει» μετά από τάξιμο! (Φανούριος<φανερώνω)
12. Οι άγιοι Θεόδωροι πίστευαν πως ήταν οι προστάτες των ανύπαντρων κοριτσιών! Αυτοί είναι που θα φέρουν και το «καλό τυχερό» στα κορίτσια. Και βέβαια αυτή η πίστη συνοδευόταν από τα έθιμα τ’ Αϊ-Θουδώρ!
13. Πίστευαν πως ο Χάρος τώρα είναι …κουφός! Και έλεγαν μια ίστορία: Κάποτε ο Χάρος πήγε να πάρει κάποιον πατέρα. Τα παιδιά του έκλαιγαν κι αυτός τα λυπήθηκε και τον άφησε. Ξαναπήγε αρκετές φορές , αλλά πάλι άκουγε τα κλάματα και τον άφηνε. Ο Θεός τότε τον έκανε κουφό, να μην ακούει τα κλάματα και τα παρακάλια των μικρών και λυπάται!
14. Του Αϊ-Γιάννη στις 29 Αυγούστου, όταν γιορτάζεται ο Αποκεφαλισμός του, πίστευαν πως ο άγιος παίρνει «τ’ς θερμασιές» δηλαδή τους ελώδεις πυρετούς-ελονοσία, που τα χρόνια εκείνα θέριζαν στην περιοχή των Λεχωνίων.
15. Για τους ελώδεις πυρετούς,  οι Λεχωνίτες κι οι Βολιώτες είχαν επίσης προστάτες τους αγίους Αναργύρους, Κοσμά και Δαμιανό. Στη γιορτή τους την 1η Ιουλίου, τους παρακαλούσαν όπως μεσιτεύσουν να μην έρθουν οι «θερμασιές» που λόγω των κουνουπιών ήταν τους καλοκαιρινούς μήνες σε έξαρση. Στην άλλη γιορτή τους την 1η Νοεμβρίου, ευχαριστούσαν  τους Αγίους, γιατί τους γλίτωσαν απ’ αυτές. Άσχετο αν οι άγιοι Ανάργυροι του Ιουλίου ήταν οι Ρωμαίοι και του Νοέμβρη απ' την Ασία. 
16. Όταν κάποιο παιδί ήταν άρρωστο, το πήγαιναν την Κυριακή στην εκκλησία κι ο παπάς  "ξιντύνουταν απάνου τ'". Δηλαδή έβγαζε τα άμφιά του και τα ακουμπούσε πανω στο κεφάλι του παιδιού. Πίστευαν πως η θεία χάρη μεταφέρεται και δια των αμφίων! 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου