Το όνομα Κλήδονας

Τη νύχτα της παραμονής της γιορτής των Γενεθλίων του Αϊγιαννιού του  Προδρόμου (23-Ιουνίου), οι άνθρωποι γιορτάζουν τον Κλήδονα πηδώντας τις φωτιές και μαντεύοντας από τον «κλειδωμένο» Κλήδονα και όχι μόνον!

Κι όπως λέγαμε σ’ άλλη ανάρτηση για την παρετυμολογία κι εδώ υπάρχει τα ίδιο φαινόμενο. Η λέξη κλήδονας παράγεται από την αρχαία κληΐζω (κλεΐζω)=εγκωμιάζω, επαινώ, φημίζω. Ο λαός όμως τη συνέδεσε με τη λέξη κλείω=κλειδώνω>κλειδί. Απ’ αυτό και κλείεται-κλειδώνεται ( «Κλειδώνουμε τον Κλήδονα με τ' Αΐ γιαννιού τη χάρη κι όποια ' χει καλό ριζικό, να δώσει να το πάρει» και «Ανοίγουμε τον κλήδονα με τ' Αΐγιαννιού την χάρη, και όποια έχει καλό ριζικό σήμερα ναν το πάρει») και τα κλειδωμένα «κληδονιζόμενα» σύμβολα-αντικείμενα στο γεμάτο αμίλητο νερό αγγείο, είναι συνήθως  κλειδιά!  

Ας δούμε και τα παλιά Λεξικά:

Ο Κλήδονας είναι είδος μαντείας. 

Στην Π. Διαθήκη και στο Βυζάντιο συναντούμε τη λέξη Κλήδονας. Άρα και η συνήθεια της λαϊκής μαντείας είναι αρχαιότατη.

Εκτός από τους Έλληνες και οι Αλβανοί είχαν το έθιμο (συνήθεια) του Κλήδονα. Έτσι και αυτοί θέλουν να μάθουν την «τύχη» τους και προπαντός τα κορίτσια της παντρειάς, να «μάθουν» για το μελλοντικό γάμο τους!

Η καταγωγή λοιπόν του Κλήδονα είναι παλιά. Αντιστοιχεί στην αρχαία γιορτή των «ηλιοστασίων» και τη λατρεία του θεού  Ήλιου-Βάαλ. 

Οι Χαναναίοι άναβαν φωτιές προς τιμήν του Βάαλ και τις πηδούσαν. 

Ο άγιος Επιφάνιος αναφέρει πως και οι αρχαίοι Αιγύπτιοι τελούσαν γιορτές της φωτιάς, καθώς και οι Σαρακηνοί που είχαν ανάλογο έθιμο. 

Στους Ρωμαίους υπήρχε παραπλήσια γιορτή προς τιμήν της ντόπιας θεότητας (των κοπαδιών) Πάλης. Τότε τα παιδιά και αυτοί που γιόρταζαν πηδούσαν τις μεγάλες φωτιές. 

Στο Βυζάντιο που ήταν πολύ διαδεδομένη η συνήθεια του ανάμματος των πυρών, οι τελετές ήταν «καταραμένες» και απαγορεύτηκαν από την Πενθέκτη Σύνοδο εν Τρούλλω , το 961μ.Χ. 

Περισσότερα δείτε κι (ΕΔΩ)